Τα αντιβιοτικά είναι μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες στον τομέα της ιατρικής. Ωστόσο τα βακτήρια μεταλλάσσονται ταχύτατα και βρίσκουν πλέον νέους τρόπους για να τα αποφεύγουν.
Η ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά παραμένει μια σημαντική απειλή για τη δημόσια υγεία σε όλο τον κόσμο και η κυριότερη αιτία είναι η κακή χρήση των αντιβιοτικών, λέει το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC). Αυτό προκαλεί σημαντικό πρόβλημα στον τομέα της υγείας, διότι αυξάνει το κόστος της υγειονομικής περίθαλψης, κάνει τους ανθρώπους να παραμένουν στο νοσοκομείο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, οδηγεί σε αποτυχία της θεραπείας και μερικές φορές το θάνατο.
Υπολογίζεται ότι 25.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο στην ΕΕ από ανθεκτικές στα αντιβιοτικά βακτηριακές λοιμώξεις.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει προειδοποιήσει πως ο κόσμος οδεύει προς μια «μετα-αντιβιοτική εποχή» εάν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα.
Παρουσιάζει ένα μέλλον στο οποίο «πολλές κοινές λοιμώξεις δεν θα έχουν πλέον θεραπεία και για μια ακόμη φορά, θα σκοτώνουν ασταμάτητες».
Για παράδειγμα προειδοποίησε, ότι η γονόρροια μπορεί σύντομα να καταστεί ανίατη, εκτός και αν αναπτυχθούν νέοι τρόποι θεραπείας και πρόληψης αυτής της σεξουαλικά μεταδιδόμενης νόσου. Δήλωσε ότι η λανθασμένη χρήση αντιβιοτικών έχει οδηγήσει σε ευρεία ανάπτυξη της αντοχής τής νόσου και ότι τα φθηνότερα, πρώτης γραμμής αντιβιοτικά χάνουν την αποτελεσματικότητά τους.
«Αν αυτό συνεχιστεί, είναι θέμα χρόνου να αναπτύξει η γονόρροια αντίσταση στα αντιβιοτικά τρίτης γενιάς» προειδοποίησε η οργάνωση υγείας του ΟΗΕ.
Ο καθηγητής Hugh Pennington, ένας μικροβιολόγος από το Πανεπιστήμιο του Aberdeen, δήλωσε ότι η αντοχή στα φάρμακα είναι ένα πολύ, πολύ σοβαρό πρόβλημα στο οποίο πρέπει να δώσουμε μεγάλη προσοχή. Συμπλήρωσε ότι είναι απαραίτητοι οι πόροι για την παρακολούθηση, την αντιμετώπιση και την ενημέρωση του κοινού για το πρόβλημα.
“Πρέπει να γνωρίζουμε ότι δεν πρόκειται να έχουμε κάποιο νέο θαυματουργό φάρμακο στο μέλλον, γιατί απλά δεν υπάρχει κανένα.”
Ο καθηγητής Dame Sally Davies, επικεφαλής ιατρικός σύμβουλος στην Αγγλία, προειδοποιεί ότι μέσα στα επόμενα 20 χρόνια, οι άνθρωποι μπορεί να πεθαίνουν επειδή δεν θα έχουν απομείνει αντιβιοτικά που θα μπορούν ν’ αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις συνήθεις λοιμώξεις. Υπογραμμίζει ότι η αντοχή στα αντιβιοτικά είναι πλέον τόσο σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία, που θα πρέπει να προστεθεί στη λίστα των καταστάσεων έκτακτης ανάγκης της Βρετανικής κυβέρνησης.
Και συνεχίζει: “Είναι σαφές ότι μπορεί να μην δούμε ποτέ την υπερθέρμανση του πλανήτη μιας και ένα άλλο σενάριο «αποκάλυψης» είναι ότι όταν θα χρειαστώ ένα νέο ισχίο σε 20 χρόνια, θα πεθάνω από μια συνηθισμένη λοίμωξη, επειδή έχουμε ξεμείνει από αντιβιοτικά.”
Ο καθηγητής Davies σημειώνει ότι το πρόβλημα είναι διττό. Πρώτον, γιατί σε ορισμένες χώρες γίνεται κατάχρηση και υπερκατανάλωση των υπαρχόντων αντιβιοτικών. Δυστυχώς ανάμεσα σε αυτές βρίσκεται και η Ελλάδα, παρά τις επίμονες προειδοποιήσεις του Υπουργείου Υγείας και του ΕΟΦ, ότι “η αλόγιστη χρήση των αντιβιοτικών βοηθά τα μικρόβια να γίνουν ανθεκτικά”.
Και δεύτερον, όπως λέει ο Davies, το σύστημα για την ανάπτυξη νέων αποτελεσματικών φαρμάκων δεν λειτουργεί όπως θα έπρεπε.
Το θέμα απασχόλησε και το Φόρουμ του Νταβός. Συζητήθηκαν οι ελλείψεις της σύγχρονης ιατρικής, οι ανάγκες για νέα ανθεκτικά αντιβιοτικά, αλλά και οι κίνδυνοι διάδοσης ασθενειών σε ένα αλληλεξαρτώμενο κόσμο, όπου πολλές φορές οι γενετικές μεταλλάξεις υποβαθμίζουν ή και περιθωριοποιούν τις ανθρώπινες καινοτομίες.
Για ακόμη μια φορά λοιπόν, το ΚΕΕΛΠΝΟ (Κέντρο Ελέγχου & Πρόληψης Νοσημάτων), με την καμπάνια του μας θυμίζει ότι «τα αντιβιοτικά δεν είναι καραμέλες» και δεν είναι απαραίτητα στην θεραπεία ενός απλού κρυολογήματος.