Τα περισσότερα άτομα, όταν με ρωτάνε τι ειδικότητα θέλω να ακολουθήσω στο μέλλον και τους απαντάω τη ψυχιατρική, συνήθως με κοιτάνε λιγάκι περίεργα. Μετά ακούω φράσεις τύπου “δύσκολη ειδικότητα, πώς θ’αντέξεις, εγώ δε θα μπορούσα με τίποτα”. Μια τέτοια ειδικότητα είναι πραγματικά μια πρόκληση αλλά συνάμα έχει και πολύ ενδιαφέρον.
Από μικρή τρελενόμουν για ταινίες τρόμου. Μου άρεσε αυτός ο εξωπραγματικός κόσμος. Κυρίως μου άρεσαν τα θρησκευτικά θρίλερ, όπου συνήθως θα υπήρχε ένα μικρό κοριτσάκι του οποίου το σώμα θα καταλάμβανε κάποιος δαίμονας. Τότε το κορίτσι άρχιζε να ακούει, να βλέπει και να αισθάνεται περίεργα πράγματα. Το ότι κάποιος αντιλαμβανόταν την πραγματικότητα τελείως διαφορετικά απ’ότι εγώ, το έβρισκα και το βρίσκω πολύ συναρπαστικό.
Έκλεινα την ταινία λοιπόν και καθησύχαζα τον εαυτό μου. Έλεγα πως αυτά δεν είναι αληθινά και κανείς εκεί έξω δεν υποφέρει με αυτό τον τρόπο. Κανείς δε βλέπει τρομακτικά παραμορφωμένα πρόσωπα σε περαστικούς, κανείς δε βλέπει τέρατα να του επιτίθενται, κανείς δεν ακούει φωνές να ουρλιάζουν μες στο κεφάλι του. Ώσπου κατάλαβα ότι αυτά ακριβώς έχει να αντιμετωπίσει ένας σχιζοφρενής, πολλές φορές σε καθημερινή βάση.
Τα συμπτώματα της σχιζοφρένειας χωρίζονται σε θετικά και αρνητικά. Τα θετικά είναι αυτά που δεν εμφανίζουν οι “φυσιολογικοί” άνθρωποι, όπως οι ψευδαισθήσεις, και τα αρνητικά είναι ελλείμματα των κανονικών συναισθηματικών αντιδράσεων, όπως είναι η αποδιοργανωμένη σκέψη και η ανηδονία. Εγώ θ’ασχοληθώ κυρίως με το κομμάτι των ψευδαισθήσεων. Αυτές μπορεί να είναι ακουστικές, εικονικές ή απτές. Ψευδαίσθηση θεωρείται και μια μυρωδιά που καταλαβαίνεις αλλά στη πραγματικότητα δεν υπάρχει.
Συνήθως στις εικονικές ψευδαισθήσεις περιέχονται δαιμονικές παρουσίες που είτε απλά θα σε κοιτάνε επίμονα είτε θα σε ενοχλούν με τις κινήσεις τους. Όπως και να’χει είναι συχνό, ο άνθρωπος που τις βλέπει απλά να καρφώνει το βλέμμα του σε εκείνο το σημείο χωρίς να αντιδρά με άλλο τρόπο. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που το άτομο αντιδρά και γίνεται επιθετικό. Συνήθως αυτό συμβαίνει στα αρχικά στάδια, όταν ακόμα δεν έχεις μάθει να το δαμάζεις και σου φαίνεται όλο πολύ τρομακτικό. Επίσης συνήθως στα αρχικά στάδια, ο ασθενής είναι μικρής ηλικίας, κάτι που δυσκολεύει τη διαχείριση της κατάστασης από αυτόν. Υπάρχουν μαρτυρίες ότι οι ψευδαισθήσεις μπορεί να αφορούν τον ίδιο τους τον εαυτό σε διαφορετικές εκδοχές. Έναν άλλον εαυτό που θα τον βλέπουν μπροστά τους, την ώρα του φαγητού, του ύπνου και κατά τη διάρκεια άλλων δραστηριοτήτων. Μπορεί και να βλέπουν υπαρκτά πρόσωπα χωρίς πόδια ή μόνο με το κεφάλι. Τα φάρμακα μπορούν να κατευνάσουν τα συμπτώματα αυτά, αλλά σπάνια τα εξαφανίζουν. Συνήθως με τον καιρό μαθαίνεις να τα αγνοείς ή μαθαίνεις κάπως να τα κάνεις απλά να υπάρχουν, χωρίς να επεμβαίνουν στις πράξεις σου. Είναι απλά εκεί και σε κοιτάνε αλλά δε σε πειράζουν πλέον. Επίσης έχει αναφερθεί ότι η απόπειρα της φυσικής επαφής με τις εικονικές ψευδαισθήσεις μπορεί να βοηθήσει. Υποθέτω ότι αυτό συμβαίνει διότι το άτομο αντιλαμβάνεται έτσι ότι δεν είναι αληθινό αυτό που βλέπει και δεν μπορεί να το βλάψει.
Οι ψευδαισθήσεις μπορεί να είναι και ακουστικές. Συνήθως είναι ενοχλητικοί ήπιοι ήχοι, όπως αυτός που παράγεται όταν χτυπάμε τα δάχτυλά μας ή δυνατότεροι, όπως έντονες κραυγές. Μπορεί να είναι και φωνές που συνήθως θα προσπαθούν να σε μειώσουν. Θα σου λένε πως, ό,τι και να κάνεις, δεν το κάνεις σωστά, ότι είσαι άχρηστος και πρέπει να αυτοκτονήσεις.
Όλα αυτά μπορεί να συμβούν οποιαδήποτε ώρα της ημέρας. Φανταστείτε ένα άτομο να προσπαθεί να οδηγήσει και να βλέπει ένα τρομακτικά παραμορφωμένο πρόσωπο στο δίπλα κάθισμα. Τα άτομα αυτά ζουν συνεχώς σαν σε ταινία τρόμου. Ζουν σε τελείως διαφορετικό κόσμο από μας. Υπάρχουν άτομα που θεωρούν την ασθένειά τους δώρο, διότι σκέφτονται τους εαυτούς τους ως πνευματικά ανώτερους.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν αντιμετωπίζονται έτσι, ακόμα και από το στενό τους περιβάλλον. Δεν τους πιστεύουν, καταλογίζονται κακομαθημένα που απλά επιδιώκουν την προσοχή των άλλων. Αν τρέξουν στην εκκλησία δε, τους μπερδεύουν με τις θεωρίες τους περί εμφάνιση δαιμόνων και το μόνο που τους προτείνουν είναι οι προσευχές. Οι σχιζοφρενείς είναι απελπισμένα άτομα και μόνο με τα φάρμακα μπορούν να ζήσουν κάπως πιο φυσιολογική ζωή. Η απάντησή μου λοιπόν σε αυτούς που απορούν με την επιλογή της ειδικότητάς μου είναι ότι θέλω να κάνω σκοπό της ζωής μου να βοηθήσω αυτά τα άτομα και να κλείσω την ταινία τρόμου στην οποία μονίμως πρωταγωνιστούν.
Ελπίζω με αυτό το άρθρο να βοήθησα στην κατανόηση και στην ευαισθητοποίηση για τα άτομα με σχιζοφρένεια και γενικότερα για όλους αυτούς που αντιμετωπίζουν ψυχικές διαταραχές. Όλοι είμαστε άνθρωποι που απλά προσπαθούμε να επιβιώσουμε, ας μην το ξεχνάμε αυτό !
