Ο διαδικτυακός εκφοβισμός είναι μια σοβαρή, συχνά αμείλικτη μορφή ψηφιακής παρενόχλησης που μπορεί να εκδηλωθεί με πολλούς τρόπους, επηρεάζοντας τη συναισθηματική ευημερία και ασφάλεια των ατόμων. Σήμερα, στη Διεθνή Ημέρα κατά της Βίας και του Εκφοβισμού στο Σχολείο, συμπεριλαμβανομένου του Διαδικτυακού Εκφοβισμού, η Check Point® Software Technologies Ltd. (NASDAQ: CHKP), κορυφαίος πάροχος πλατφόρμας κυβερνοασφάλειας που υποστηρίζεται από AI και παρέχεται από το cloud, οδηγεί τις προσπάθειες για την αξιοποίηση της κυβερνοασφάλειας με στόχο να περιορίσει σημαντικά την επικράτηση και τον αντίκτυπο του διαδικτυακού εκφοβισμού.
Σήμερα, οι στρατηγικές κυβερνοασφάλειας όχι μόνο προστατεύουν τα συστήματα από παραβιάσεις, αλλά είναι καθοριστικής σημασίας για την προστασία των ατόμων, ιδίως των παιδιών από τον εκφοβισμό στον κυβερνοχώρο.
Διαδικτυακός εκφοβισμός σε διαφορετικές και ποικίλες μορφές
Ο διαδικτυακός εκφοβισμός αναφέρεται σε οποιαδήποτε μορφή παρενόχλησης, κακοποίησης ή δυσφήμισης που διεξάγεται μέσω ψηφιακών πλατφορμών. Σε αντίθεση με τον παραδοσιακό εκφοβισμό, ο διαδικτυακός εκφοβισμός λαμβάνει χώρα στην εικονική σφαίρα, που σημαίνει ότι μπορεί να ακολουθήσει τα θύματα οπουδήποτε, οποτεδήποτε, με καταστροφικά αποτελέσματα, παίρνοντας τη μορφή:
- Πλαστοπροσωπίας: Οι κυβερνοεκφοβιστές συχνά δημιουργούν ψεύτικους λογαριασμούς για να μιμηθούν τα θύματά τους, οδηγώντας σε παρεξηγήσεις, ζημίες στη φήμη ή εκμετάλλευση. Για παράδειγμα, ένας εκφοβιστής μπορεί να υποδυθεί έναν μαθητή για να στείλει παρενοχλητικά μηνύματα στους συνομηλίκους του, δημιουργώντας ρήξεις και καταστρέφοντας σχέσεις.
- Doxxing: Αυτό περιλαμβάνει τη δημόσια κοινοποίηση προσωπικών πληροφοριών κάποιου (διεύθυνση, αριθμός τηλεφώνου κ.λπ.), θέτοντάς τον σε κίνδυνο σωματικής βλάβης ή περαιτέρω διαδικτυακής παρενόχλησης. Μια τέτοια έκθεση μπορεί να οδηγήσει σε συνεχή φόβο και αγωνία.
- Παρενόχλησης & Παρακολούθησης: Οι κυβερνοεκφοβιστές ενδέχεται να στέλνουν επανειλημμένα απειλητικά ή παρενοχλητικά μηνύματα ή να καταδιώκουν τα θύματα σε διάφορες πλατφόρμες. Αυτή η μορφή εκφοβισμού είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου η ανωνυμία μπορεί να ενθαρρύνει τους δράστες.
- Revenge Porn & Sextortion: Οι κυβερνοεκφοβιστές ενδέχεται να μοιράζονται άσεμνες εικόνες χωρίς συγκατάθεση ή να απειλούν να το πράξουν εάν δεν ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις τους, μια τακτική που ονομάζεται «sextortion», η οποία έχει δει δραματική αύξηση παγκοσμίως. Το FBI έχει αναφέρει αύξηση των κρουσμάτων, προτρέποντας τους μαθητές και τους γονείς να παραμείνουν σε εγρήγορση.
Πως η κυβερνοασφάλεια μετριάζει τον διαδικτυακό εκφοβισμό
Η κυβερνοασφάλεια είναι ένας πολύτιμος σύμμαχος στην καταπολέμηση του διαδικτυακού εκφοβισμού, προσφέροντας τόσο προστατευτικές όσο και προληπτικές λύσεις που βοηθούν άτομα να αποφύγουν να πέσουν θύματα εκφοβισμού ή εκμετάλλευσης στο διαδίκτυο.
- Προηγμένη επαλήθευση ταυτότητας: Ο έλεγχος ταυτότητας πολλαπλών παραγόντων (MFA) και οι έλεγχοι ταυτότητας συμβάλλουν στην αποτροπή μη εξουσιοδοτημένης πρόσβασης σε προσωπικούς λογαριασμούς, μειώνοντας τις ευκαιρίες για πλαστοπροσωπία, εξαγορές λογαριασμών και επακόλουθο διαδικτυακό εκφοβισμό.
- Εποπτεία και φιλτράρισμα περιεχομένου: Τα εργαλεία που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη φιλτράρουν και αποκλείουν την καταχρηστική γλώσσα ή τους ύποπτους συνδέσμους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τις εκπαιδευτικές πλατφόρμες, συμβάλλοντας στη μείωση των περιπτώσεων παρενόχλησης και δυνητικά επιβλαβών αλληλεπιδράσεων.
- End–to–End Κρυπτογράφηση: Η κρυπτογράφηση προστατεύει τα ιδιωτικά μηνύματα και το ευαίσθητο περιεχόμενο, διασφαλίζοντας ότι μόνο οι παραλήπτες για τους οποίους προορίζονται μπορούν να δουν πληροφορίες, καθιστώντας δυσκολότερο για τους κυβερνοεκφοβιστές να υποκλέψουν και να καταχραστούν δεδομένα.
- Παρακολούθηση ψηφιακού αποτυπώματος: Τα εργαλεία κυβερνοασφάλειας μπορούν να παρακολουθούν διαδικτυακές δραστηριότητες και να δημιουργούν λεπτομερή ψηφιακά ίχνη, βοηθώντας στον εντοπισμό και την αναγνώριση νταήδων που προσπαθούν να κρυφτούν πίσω από ανώνυμα προφίλ.
- Μηχανισμοί αναφοράς και συλλογή αποδεικτικών στοιχείων: Πολλές πλατφόρμες ενσωματώνουν πλέον επιλογές αναφοράς που επιτρέπουν στους χρήστες να τεκμηριώνουν και να επισημαίνουν εύκολα καταχρηστικό περιεχόμενο. Η αποθήκευση αυτών των ψηφιακών αποδεικτικών στοιχείων μπορεί να βοηθήσει σε πιθανές έρευνες.
Λειτουργούν οι κανονισμοί κατά του διαδικτυακού εκφοβισμού;
Καθώς ο διαδικτυακός εκφοβισμός αυξάνεται παγκοσμίως, διάφορα έθνη έχουν θεσπίσει κανονισμούς για την καταπολέμησή του, αν και τα επίπεδα αποτελεσματικότητας και επιβολής διαφέρουν σημαντικά.
Για παράδειγμα, στη Σιγκαπούρη, ο νόμος για την προστασία από παρενόχληση (POHA), που θεσπίστηκε για πρώτη φορά το 2014 και τροποποιήθηκε το 2019, προσφέρει προσφυγή κατά του διαδικτυακού εκφοβισμού, επιτρέποντας στα θύματα να ζητήσουν εντολές προστασίας. Οι παραβιάσεις είναι ποινικά αδικήματα που επισύρουν σημαντικά πρόστιμα και χρόνο φυλάκισης. Η Ιαπωνία προχώρησε ένα βήμα παραπέρα, μετά από μια αύξηση της ανησυχητικής δημοσιότητας των υποθέσεων διαδικτυακού εκφοβισμού, που τροφοδοτήθηκε από την αυτοκτονία της Hana Kimura, επαγγελματία παλαιστή και σταρ τηλεοπτικού reality, η οποία είχε πέσει θύμα διαδικτυακής κακοποίησης από χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, τους μήνες που προηγήθηκαν του θανάτου της. Το γεγονός αυτό οδήγησε στην εισαγωγή αυστηρότερων κανονισμών στο πλαίσιο του νόμου για την πρόληψη του διαδικτυακού εκφοβισμού, εστιάζοντας στην κατάργηση του προσβλητικού περιεχομένου και στην τιμωρία των δραστών. Το 2022, η Ιαπωνία επέβαλε αυστηρότερες ποινές για διαδικτυακή κακοποίηση, καθιστώντας τις διαδικτυακές «προσβολές» τιμωρούμενες με ποινή φυλάκισης ενός έτους και μέγιστο πρόστιμο 2.500 δολαρίων.
Στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, σε μια ενιαία επίδειξη της σοβαρότητας του διαδικτυακού εκφοβισμού, και οι δύο κυβερνήσεις έχουν θεσπίσει ισχυρούς νόμους για τον διαδικτυακό εκφοβισμό με τους Australia’s Cybercrime Act και New Zealand’s Harmful Digital Communications Act να επιβάλλουν αυστηρές ποινές, συμπεριλαμβανομένων ποινών φυλάκισης για διαδικτυακή παρενόχληση.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο διαδικτυακός εκφοβισμός είναι διαδεδομένος σύμφωνα με το Pew Research Centre, όπου σχεδόν οι μισοί έφηβοι των ΗΠΑ έχουν υποστεί εκφοβισμό ή παρενόχληση στο διαδίκτυο, με τη φυσική εμφάνιση να θεωρείται ως ένας σχετικά κοινός λόγος για προσβολές. Ωστόσο, εξακολουθεί να υπάρχει ομοσπονδιακός νόμος κατά του διαδικτυακού εκφοβισμού, αν και 44 πολιτείες των ΗΠΑ έχουν εφαρμόσει ποινικές κυρώσεις που σχετίζονται με τον διαδικτυακό εκφοβισμό. Αν και αυτοί οι νόμοι ποικίλλουν, συχνά περιλαμβάνουν αυστηρές κυρώσεις για την κοινοποίηση επιβλαβούς περιεχομένου και διαδικτυακής παρενόχλησης.
Στην Ευρώπη, πολλές χώρες της ΕΕ επιβάλλουν αυστηρούς νόμους περί απορρήτου βάσει του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων (GDPR), ο οποίος καλύπτει έμμεσα πτυχές του διαδικτυακού εκφοβισμού προστατεύοντας τα προσωπικά δεδομένα και τιμωρώντας την κατάχρηση δεδομένων.
Συνεργασία για να σταματήσουμε τον διαδικτυακό εκφοβισμό
Μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που συνδυάζει την κυβερνοασφάλεια, την εκπαίδευση και τη ρυθμιστική δράση προσφέρει την πιο αποτελεσματική προστασία από τον διαδικτυακό εκφοβισμό. Η Check Point Software προτείνει τις ακόλουθες μεθόδους που μπορούν να αποτρέψουν ή να μετριάσουν τον διαδικτυακό εκφοβισμό και τις επιπτώσεις του:
- Βελτιωμένες ρυθμίσεις απορρήτου: Ενθάρρυνση της χρήσης ρυθμίσεων απορρήτου στις πλατφόρμες κοινωνικών μέσων για να ελέγχουν ποιος μπορεί να δει και να αλληλεπιδράσει με το περιεχόμενό τους.
- Έλεγχος ταυτότητας πολλαπλών παραγόντων: Εφαρμογή MFA σε όλους τους λογαριασμούς για την αποτροπή τη μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση, καθιστώντας δύσκολο για τους κυβερνοεκφοβιστές να εισβάλουν σε προσωπικά προφίλ.
- Εποπτεία περιεχομένου βάσει τεχνητής νοημοσύνης: Χρήση εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης για τον εντοπισμό και το φιλτράρισμα καταχρηστικής γλώσσα και ύποπτης συμπεριφοράς, ιδίως σε πλατφόρμες προσανατολισμένες στους νέους.
- Εκπαίδευση ψηφιακού γραμματισμού: Εκπαίδευση των νεαρών χρηστών σχετικά με την αναγνώριση του διαδικτυακού εκφοβισμού, την αναφορά του στις αρχές και την άσκηση ασφαλούς διαδικτυακής συμπεριφοράς για τη μείωση του κινδύνου.
- Νομική προσφυγή και αναφορά: Ενίσχυση των νόμων για τον διαδικτυακό εκφοβισμό και διασφάλιση ότι οι μηχανισμοί καταγγελίας είναι εύκολα προσβάσιμοι στα θύματα, με σαφείς οδούς για να λογοδοτήσουν οι δράστες.
- Δίκτυα υποστήριξης και συμβουλευτική: Καθιέρωση διαδικτυακής και μη υποστήριξης για τα θύματα, καθώς ο διαδικτυακός εκφοβισμός μπορεί να οδηγήσει σε μακροπρόθεσμες συναισθηματικές επιπτώσεις. Οι πλατφόρμες και τα ιδρύματα θα πρέπει να διευκολύνουν την πρόσβαση σε συμβουλευτική και υποστήριξη από ομοτίμους.
- Διεθνής συνεργασία: Δεδομένης της διασυνοριακής φύσης του διαδικτυακού εκφοβισμού, η προώθηση διεθνών συνεργασιών μπορεί να συμβάλει στην επιβολή των νόμων σε όλες τις δικαιοδοσίες και να φέρει τους δράστες ενώπιον της δικαιοσύνης.
- Προστασία: Οι γονείς θα πρέπει επίσης να δώσουν προσοχή στον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά τους αλληλεπιδρούν στον εικονικό κόσμο. Η Check Point προσφέρει το SandBlast for Education, μια επέκταση σχεδιασμένη για σχολεία που επιτρέπει στους εκπαιδευτικούς να παρακολουθούν τη διαδικτυακή συμπεριφορά των μαθητών και να αποκλείουν προσβλητικά σχόλια.
“Η κυβερνοασφάλεια διαδραματίζει θεμελιώδη ρόλο στην προστασία της ψηφιακής μας ζωής πέρα από τις παραδοσιακές εταιρικές και κυβερνητικές σφαίρες”, δήλωσε η Κωνσταντίνα Κούκου, Account Manager και Cyber Security Evangelist – Office of the CTO στην Check Point Ελλάδος. «Ενδυναμώνοντας τα άτομα, ειδικά τους μαθητές, με ασφαλή εργαλεία και ψηφιακό γραμματισμό, μπορούμε να μειώσουμε τις επιπτώσεις του διαδικτυακού εκφοβισμού. Πιστεύουμε στην προώθηση ενός περιβάλλοντος όπου η εκπαίδευση, η ρύθμιση και η κυβερνοασφάλεια συγκλίνουν για τη δημιουργία ενός ασφαλούς και σεβαστού ψηφιακού χώρου για όλους. Δουλεύοντας μαζί για την εξάρθρωση του διαδικτυακού εκφοβισμού, μπορούμε να δημιουργήσουμε έναν ψηφιακό κόσμο όπου η ασφάλεια και η καλοσύνη συνυπάρχουν».
Γεια σου φίλη! Είμαι η Μάρθα Κατσαρού με τάση να εκφράζομαι μέσα από τη μαγεία της γραφής. Το ακαδημαϊκό μου ταξίδι με πήγε από τον κόσμο της Διοίκησης Επιχειρήσεων στη Σχολή Επικοινωνίας και ΜΜΕ του ΕΚΠΑ, όπου απέκτησα το μεταπτυχιακό μου στη Δημοσιογραφία. Από τα πρώτα μου χρόνια, ανακάλυψα ότι η αληθινή μου φωνή αντηχεί πιο εύγλωττα στον γραπτό λόγο παρά στον προφορικό. Γι’ αυτό και από τους αριθμούς βρέθηκα να «μπλέκομαι» με τα γράμματα, για να επικεντρωθώ στο πάθος μου για το lifestyle. Μόδα, ομορφιά, διακόσμηση ήταν τα θέματα που πάντα με γοήτευαν ως αναγνώστρια. Πλέον, οπλισμένη με όρεξη, ταξιδεύω με τις δικές μου ιδέες και σκέψεις που μοιράζομαι μαζί σου. Θα γίνεις συνταξιδιώτης μου;