Λίγο πριν ανέβει στη σκηνή του Ρυθμός Stage, εκεί όπου μπορεί να την απολαύσει το κοινό το Σάββατο 9 και 16 Μαρτίου, η πολυαγαπημένη ερμηνεύτρια Ελένη Τσαλιγοπούλου μας μίλησε για την συνάντησή της ξανά με τον Κώστα Λειβαδά, για τους μικρότερους χώρους που πλέον προτιμά, το αγαπημένο της παραδοσιακό τραγούδι και την απαραίτητη ισορροπία που χρειάζεται ένας καλλιτέχνης μετά από μία μαγική 20χρονη πορεία…
Ορισμένοι άνθρωποι μας σημαδεύουν σ’ αυτή τη ζωή. Είναι ο Κώστας Λειβαδάς ένας απ’ αυτούς όσο αφορά τη δική σας;
Nαι βέβαια. Γιατί εκτός από μία συνεργασία που έδωσε τόσα πολλά τραγούδια αυτά τα χρόνια είναι και μία βαθιά φιλία. Και μέσα σ’ αυτό το χώρο δεν είναι εύκολο να έχεις φιλία σοβαρή. Γι’ αυτό προέκυψε και αυτό το τραγούδι, το “Των Φίλων τα Σπίτια” (προπομπός του νέου της άλμπουμ που κυκλοφορεί μέσα στο Μάρτιο). Πάντα λέγαμε μεταξύ μας πως δεν έχει γραφτεί κάτι σχετικό για τη φιλία στην ελληνική δισκογραφία. Αλλά το πιο σημαντικό είναι πως μέσα απ’ αυτό το τραγούδι ξανασυναντιόμαστε με τον Κώστα, που είναι guest star στις εμφανίσεις.
Η ηλεκτρική μπάντα που θα σας συνοδεύει δίνει και το στίγμα των παραστάσεων;
Εδώ και τρία χρόνια έχουμε καταφέρει να είμαστε μία ομάδα που εξελίσσουμε αυτό που κάνουμε. Όλα τα χρόνια έχω παίξει με πολύ καλούς μουσικούς, που άλλαζαν κάποιες στιγμές ανάλογα με τα δεδομένα της παράστασης που θέλαμε να κάνουμε. Αυτή τη στιγμή, εξελίσσουμε ακόμα αυτή την παράσταση, συνεχίζοντας αυτό που ξεκινήσαμε πριν από τρία χρόνια.
Οι μικρότεροι χώροι, όπως είναι ο Ρυθμός, είναι αυτό που πλέον αναζητάτε; Σ’ αυτούς θέλετε να επικοινωνείτε με το κοινό;
Ναι, και είναι αυτοί οι χώροι που έχουν αλήθεια και πάθος και ο κόσμος έρχεται πολύ πιο συνειδητοποιημένος για να ακούσει τον οποιοδήποτε καλλιτέχνη. Στους μεγάλους χώρους ο κόσμος πηγαίνει για να… πηγαίνει. Ο κόσμος πλέον δεν δίνει εύκολα τα λεφτά του, αλλά πηγαίνει κάπου γιατί θέλει να ακούσει πραγματικά κάτι. Η κρίση έφερε πολλές αλλαγές σε όλα τα επίπεδα.
Τι εκπλήξεις επιφυλάσσει το νέο άλμπουμ; Στο Ταρίρα είχατε κερδίσει τους φόβους για να γράψετε τις δικές σας συνθέσεις. Από τότε κι έπειτα ποιες άλλες αναστολές ξεπέρασε η Ελένη Τσαλιγοπούλου;
Απλά νιώθω πιο οικεία σε σχέση με αυτό, τον ρόλο του συνθέτη. Έτσι μπορώ να είμαι και παραγωγός μαζί με τον Σπύρο τον Χατζηκωνσταντίνου που κάνει τις ενορχηστρώσεις. Σίγουρα πλέον ξεπεράστηκε ο πρώτος φόβος. Όσο για την αισθητική θα έλεγα πως το νέο άλμπουμ είναι κοντά στη Μεσόγειο, αυτό που είμαστε εμείς ως Έλληνες, κάπου ανάμεσα Ανατολής και Δύσης, με ήχο βέβαια που προέρχεται από την δεύτερη…
Παραδοσιακό, λαϊκό, έντεχνο, pop. Είναι όλα κομμάτι της ίδιας αλυσίδας, των εμπειριών σας;
Εγώ τα λέω «μεταφράσεις» απ’ όλα αυτά που έχω αγαπήσει όλα αυτά τα χρόνια. Και σίγουρα είναι η παράδοση μέσα σ’ αυτά, που κρατάει και το μεγαλύτερο κομμάτι. Αλλά επειδή θεωρώ πως πάνω απ’ όλα είμαι ένας πολύ καλός ακροατής, νομίζω πως μπορώ να συνδέω όλες αυτές τις μουσικές.
Δεν θα ήταν ωραία εάν η λύση σ’ αυτή την περίεργη κατάσταση που ζούμε ερχόταν μέσα από την παράδοση;
Θα ήταν ότι καλύτερο και δεν το κρύβω πως η προσπάθειά μου είναι προς αυτή την κατεύθυνση κυρίως. Αλλά αυτό δεν μπορεί να το κάνει ένας άνθρωπος. Πρέπει να γίνει πιο μαζικά, απ΄ όλους τους συνθέτες. Εγώ την αγαπώ και μπορώ να την μεταφέρω, αλλά δεν φτάνει. Και με το λαϊκό τραγούδι, που το εξελίξαμε πάρα πολύ, το βλέπουμε πλέον σε μία μεταβατική κατάσταση…
Δεν υπάρχουν πλέον συνθέτες για να γράψουν λαϊκά τραγούδια…
Δεν υπάρχει αυτός ο τρόπος. Το λαϊκό τραγούδι αναφέρεται σε μία γλώσσα που έτσι κι αλλιώς δεν υπάρχει σήμερα. Και δεν είναι μόνο οι «δρόμοι», τα ζεμπέκικα, τα χασάπικα κλπ. Έχει αλλάξει όλη μας η ζωή. Πρέπει να βρεθεί τρόπος καινούργιος για να εξελιχθεί. Όλοι είναι μπερδεμένοι και προσπαθούν να διαχειριστούν τις ζωές τους. Όταν βρουν τον τρόπο, θα βρουν και τον τρόπο να διαχειριστούν και το λαϊκό τραγούδι.
Έχει ευθύνη ο Έλληνας ως ακροατής; Στο πέρασμα του χρόνου βελτιώθηκε το μουσικό του ένστικτο ή τσάμπα γίνονται όλα;
Ποτέ δεν γίνεται κάτι τσάμπα. Όλα έχουν να κάνουν με τις εποχές και τη μετάβαση. Είμαστε σε μία πιο επικίνδυνη κατάσταση γιατί για πάρα πολλά χρόνια ζήσαμε μέσα στην ευκολία και στην διασκέδαση που αφορούσε περισσότερο την εκτόνωση και το να φανούμε. Πολλά ανθρώπινα κόμπλεξ βγήκαν στην επιφάνεια λόγω αυτών των μουσικών και των μαγαζιών, αλλά τώρα νομίζω πως τώρα είμαστε σε μία άλλη διαδικασία. Το πόσο σωστά μπορούμε να εξελιχθούμε εμείς σαν άνθρωποι σ’ αυτή την κατάσταση.
Ο Έλληνας καλλιτέχνης έχει συνειδητοποιήσει ποια είναι η θέση του πλέον στην Ελλάδα της κρίσης;
Συμβαίνει αυτό που συμβαίνει σε όλους τους χώρους, σε κάθε αντικείμενο. Κάποιοι μπορούν, κάποιοι λυγίζουν. Η κρίση μπορεί να βοηθήσει κάθε είδος τέχνης. Το έχει αποδείξει και η ιστορία άλλωστε.
Είστε από τις τραγουδίστριες που έχουν εισπράξει ατελείωτη χαρά και συγκίνηση από τον κόσμο. Αλήθεια πως είναι αυτή η εμπειρία από μόνη της; Υπερβολική να την αντέξεις κάποιες φορές;
Ένας άνθρωπος που είναι τόσο εκτεθειμένος όπως εμείς, πρέπει να βρίσκει τρόπο να ισορροπεί τη ζωή του. Γιατί είναι πάρα πολύ εύκολο να χάσει το κέντρο, το δρόμο. Έχουμε πολλά παραδείγματα ανθρώπων μέσα στο χώρο που λύγισαν. Και εγώ πέρασα ξυστά απ’ αυτό. Αναγκάστηκα να κάνω ανάλυση 5-6 χρόνια για να ισορροπήσω το κομμάτι της καθημερινότητας μου. Όταν λαμβάνεις τόση αγάπη και συγκίνηση, πιστεύεις πως έτσι πρέπει να είναι και η καθημερινότητά σου. Δεν είναι όμως έτσι. Ευτυχώς όμως μέσα στα χρόνια κατάφερα να βρω έναν τρόπο διαφυγής απ’ αυτό το συναίσθημα. Και δεν σας κρύβω πως από εκείνο το σημείο και μετά κατάφερα να αποκτήσω φίλους και να χαίρομαι τη ζωή. Είναι πολύ σημαντικό να εισπράττεις την αγάπη και την συγκίνηση, αλλά εγώ είμαι ένας… κανονικός άνθρωπος (γέλια), όπως όλοι οι άλλοι, με ανασφάλειες, κόμπλεξ και ιδιαιτερότητες. Αυτό είναι το παιχνίδι της τέχνης. Να ισορροπήσεις, γιατί μετά από χρόνια, καθώς φεύγει η νεότητα και το πάθος που έχεις να δοκιμάσεις τα πάντα, έρχεται και η ωριμότητα επάνω σ’ αυτό που αγαπάς και έτσι παράγεις μία πιο συνειδητοποιημένη μουσική.
