Όταν ένα ζευγάρι χωρίζει και έχει παιδιά δεν σταματά ποτέ να είναι οικογένεια. Δείτε πως μπορείτε να μιλήσετε στο παιδί σας για το διαζύγιο και πώς θα το βοηθήσετε να το αντιμετωπίσει.
Μιλήστε και οι δυο γονείς στο παιδί, σύμφωνα με την ηλικία του
Όσο άσχημη κι αν είναι η μεταξύ σας σχέση ο ρόλος σας ως γονιός δε θα πάψει να υπάρχει, αυτό που παύει να υπάρχει είναι ο ρόλος ως σύζυγος. Αφήστε κατά μέρος το θυμό, την οργή και άλλα αρνητικά συναισθήματα που έχετε μεταξύ σας και επικεντρωθείτε στο παιδί μιλώντας του και οι δυο μαζί και ακολουθώντας μία κοινή γραμμή στο τι θα πείτε. Μην κατηγορείτε ο ένας τον άλλον μπροστά στο παιδί, μιλήστε του σύμφωνα με την ηλικία του, πείτε του ότι αποφασίσατε να μείνετε σε διαφορετικά σπίτια γιατί δεν έχετε πια κοινά όνειρα ή στόχους και θέλετε διαφορετικά πράγματα ή ότι δεν είστε χαρούμενοι και ευτυχισμένοι μαζί. Στις ερωτήσεις του απαντήστε με ειλικρίνεια και τονίζετέ του συνεχώς πως η αγάπη που νιώθετε για εκείνο δεν θα πάψει ποτέ να υπάρχει.
Φανείτε ψύχραιμοι
Αν το παιδί αντιδράσει υπερβολικά όταν του το πείτε και βάλει τα κλάματα προσπαθήστε να παραμείνετε ψύχραιμοι ώστε να δείξετε σταθερότητα και ότι είστε συνειδητοποιημένοι για αυτό που κάνετε.
Αν από την άλλη μεριά δείτε ότι το παιδί δεν αντιδρά, καλό θα ήταν να του δώσετε χρόνο. Τα παιδιά δεν αντιδρούν με τον ίδιο τρόπο όπως οι ενήλικες σε αντίστοιχες καταστάσεις. Μπορεί αρχικά το παιδί να παρουσιάζεται αδιάφορο. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν το ενοχλεί το γεγονός. Φροντίστε να είστε εκεί ανοιχτός να συζητήσετε όποια ώρα εκείνο το χρειαστεί.
Τονίστε τις θετικές πλευρές αυτής της απόφασης
Ο χωρισμός μπορεί να φέρει πραγματική ηρεμία στο σπίτι, εάν είχαν προηγηθεί αλλεπάλληλοι καυγάδες μεταξύ σας. Εξηγήστε του ότι δεν θα υπάρχουν διαφωνίες και καυγάδες, ότι για παράδειγμα θα έχει δύο δωμάτια δικά του σε διαφορετικά σπίτια, ότι θα είναι πολύ καλύτερα για την οικογένεια να υπάρχει μία ήρεμη καθημερινότητα.
Ξεκαθαρίστε στο παιδί ότι δεν ευθύνεται για την απόφασή σας
Μερικά παιδιά, ειδικά σε μικρότερες ηλικίες, νομίζουν ότι αυτά ευθύνονται για τον χωρισμό και έχουν πολλές ενοχές. Πιστεύουν ότι για να συνέβη κάτι τόσο κακό έκαναν εκείνα κάτι κακό. Προσπαθήστε να του εξηγήσετε ότι η ευθύνη βαραίνει αποκλειστικά και μόνο τους μεγάλους.
Καθησυχάστε το
Ο γονέας που αποχωρεί θα πρέπει να διαβεβαιώσει το παιδί ότι δεν θα λείψει από τη ζωή του παιδιού και ότι θα το αγαπάει, όπου κι αν βρίσκεται. Γενικά χρειάζεται να καθησυχάζετε το παιδί λέγοντάς το πως το αγαπάτε πολύ, και οι δύο. Δε θα πρέπει να αποχωρήσει κάποιος από τους δύο γονείς χωρίς πρώτα να έχει ενημερωθεί το παιδί. Επίσης καλό θα ήταν οι ανακοινώσεις να γίνονται στο παιδί και από τους δύο γονείς.
Μην του λέτε ψέματα, δώστε του τις εξηγήσεις που μπορεί να καταλάβει
Τα παιδιά μπορεί να μην καταλαβαίνουν κάποια πράγματα λόγω της ηλικίας τους, αλλά έχουν ένστικτο και καταλαβαίνουν πότε τους λέτε ψέματα. Μην του πείτε ότι «δεν θα αλλάξει τίποτα», γιατί θα αλλάξει, βοηθήστε το να νιώσει ασφάλεια δείχνοντάς του πως νοιάζεστε πολύ για αυτό.
Βοηθήστε το να αντιμετωπίσει το χωρισμό
Δημιουργήστε μία καθημερινότητα με κανόνες και όρια ώστε το παιδί να αισθάνεται ασφάλεια μέσα σε αυτή. Ακολουθήστε και οι δύο τους ίδιους κανόνες και μην του κάνετε τα χατίρια για να φανείτε «καλύτερος» γονιός. Οι διαφορετικοί κανόνες δημιουργούν σύγχυση στα παιδιά και συγκρούσεις μεταξύ σας. Μην του κρύψετε τις αλλαγές που θα γίνουν μετά την απόφαση του χωρισμού. Προετοιμάστε το μερικές μέρες πριν τη μετακόμιση του ενός γονιού και πείτε του ότι θα κοιμάται μερικές μέρες στο σπίτι του άλλου γονιού. Αποφύγετε αν αυτό είναι δυνατό να αλλάξετε γειτονιά ή σχολείο. Ενθαρρύνετε το να έχει επαφές με τον άλλο γονιό, μη μιλάτε με άσχημα λόγια στο παιδί για τον άλλο γονιό.
Είναι πολύ σημαντικό να συνειδητοποιήσετε και εσείς οι ίδιοι ότι το διαζύγιο θα επιφέρει αλλαγές στις ισορροπίες. Δώστε χρόνο και στον εαυτό σας να προσαρμοστεί πρακτικά και συναισθηματικά στις νέες καταστάσεις. Φροντίστε τον εαυτό σας και προσπαθήστε να κάνετε πράγματα που σας ευχαριστούν. Τα παιδιά χρειάζονται ευτυχισμένους γονείς είτε αυτοί ζουν μαζί είτε χωριστά.
Είναι πολύ σημαντικό να:
Επισκεφτείτε κάποιον ειδικό και συζητήστε για τις ψυχολογικές συνέπειες του χωρισμού και πως αυτές αντιμετωπίζονται. Επίσης, καλό θα ήταν να επισκεφτείτε κάποιον ειδικό αν αντιληφθείτε ότι κάτι αλλάζει στη συμπεριφορά του παιδιού σας, στον ύπνο του ή στις διατροφικές του συνήθειες ή αν παρουσιάζει έντονα συμπτώματα άγχους.
Eιρήνη Γιαννόπαπα Ψυχολόγος (M.Sc. in Special Education, Speech Therapy & Parent Counseling )/Διευθύντρια Κέντρου Ειδικών Θεραπειών » Ίσιδα» (Ηρ. Πολυτεχνείου 87, Πειραιάς/τηλ. 210 4535078/Facebook Page)
