Ψυχική υγεία: Η διαμόρφωσή της στις πρώτες χίλιες μέρες του μωρού!

Η σχέση που αναπτύσσει ένα μωρό με τον κύριο φροντιστή του τις πρώτες χίλιες μέρες, δηλαδή τα πρώτα 3 χρόνια περίπου, της ζωής του είναι θεμελιώδης για την ψυχική του υγεία. Σύμφωνα με τη «θεωρία της προσκόλλησης», ο συναισθηματικός δεσμός μεταξύ του βρέφους και του φροντιστή, συνήθως της μητέρας, καθορίζει τις μελλοντικές του σχέσεις.

Η εξέλιξη της σχέσης

Από τις δύο πρώτες εβδομάδες, τα μωρά δείχνουν ποια φωνή προτιμούν. Μέσα στον πρώτο μήνα, αναγνωρίζουν τη φωνή του φροντιστή τους. Μέχρι τον τέταρτο μήνα, εμφανίζονται οι πρώτες ενδείξεις δεσμού, και από τον έβδομο μήνα έως τα τρία χρόνια χτίζεται η βάση της συναισθηματικής τους ρύθμισης. Όπως επισημαίνει η Erica Komisar, «οι διαταραχές προσκόλλησης δείχνουν πώς μεγαλώσαμε τα παιδιά μας στα τρία πρώτα χρόνια της ζωής τους».

Τα είδη προσκόλλησης

Η ανάπτυξη της σχέσης φροντιστή-βρέφους οδηγεί σε τέσσερα είδη προσκόλλησης:

1. Η ασφαλής προσκόλληση: Επικοινωνία και έκφραση συναισθημάτων μέσω του κλάματος.
2. Η αποφυγή: Συναισθηματική και φυσική απομάκρυνση από τον φροντιστή.
3. Η αμφιθυμία: Θέληση για προσέγγιση αλλά ταυτόχρονα αποφυγή του φροντιστή.
4. Η αποδιοργανωμένη προσκόλληση: Συναισθηματική σύγχυση λόγω τραυμάτων.

Η ρόλος της φροντίδας για την ψυχική υγεία

Η Komisar τονίζει ότι σε ορισμένες κοινωνίες οι μητέρες κρατούν τα παιδιά τους συνεχώς κοντά τους. «Αυτό ηρεμεί τα μωρά σε περιόδους άγχους». Δυστυχώς, τέτοιες πρακτικές σπανίζουν στον δυτικό κόσμο, όπου η υποστήριξη για τη μητρότητα είναι περιορισμένη.

«Πριν από πολλά χρόνια, συνάδελφός μου είχε πει πως όλοι μπορούν να αποκτήσουν ένα παιδί, αλλά δεν φροντίζουν όλοι αυτό το παιδί. Εάν δεν θέλεις να το φροντίσεις, τότε μην κάνεις παιδιά».

Η εφηβεία: Μια δεύτερη κρίσιμη περίοδος για την ψυχική υγεία

Η φροντίδα κατά τις πρώτες χίλιες ημέρες θέτει τις βάσεις για την ψυχική υγεία. Ωστόσο, οι προκλήσεις δεν σταματούν εκεί. «Η εφηβεία είναι η δεύτερη κρίσιμη περίοδος στη ζωή ενός ανθρώπου», επισημαίνει η Komisar. Η υποστήριξη των γονιών είναι απαραίτητη, καθώς η αρχιτεκτονική του εγκεφάλου επηρεάζεται από τη φροντίδα που παρέχεται. Επίσης, τόνισε πως άπαξ και το παιδί διαγνωστεί με κάποια αγχώδη διαταραχή, «όση θεραπεία κι αν κάνει, ό,τι κι αν κάνει, αν δεν αλλάξει το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνει, δεν θα υπάρξει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Στα 25 σταματά η ανάπτυξη του εγκεφάλου. Σε έρευνα που έκανα, διαπίστωσα πως όταν –μέσω ψυχοθεραπείας– αρχίσαμε να βοηθάμε τους γονείς να καταλάβουν ότι χρειαζόταν να δώσουν στα παιδιά τους όσα δεν είχαν δοθεί σε εκείνους, ήταν σαν να έκλεινε ένας κύκλος».

Η Komisar αναφέρει ότι όταν οι γονείς αναγνωρίζουν τις ανάγκες των παιδιών τους, οι ανησυχίες και οι αγχώδεις διαταραχές μειώνονται. Η υποστήριξη και η σωστή φροντίδα είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη ενός συναισθηματικά υγιούς ατόμου, που στο μέλλον θα έχει ψυχική υγεία.

Διάβασε επίσης:

Η ψυχική υγεία στο χώρο εργασίας: Πώς να προστατέψεις την ισορροπία σου

Μάρθα Κατσαρού

Γεια σου φίλη! Είμαι η Μάρθα Κατσαρού με τάση να εκφράζομαι μέσα από τη μαγεία της γραφής. Το ακαδημαϊκό μου ταξίδι με πήγε από τον κόσμο της Διοίκησης Επιχειρήσεων στη Σχολή Επικοινωνίας και ΜΜΕ του ΕΚΠΑ, όπου απέκτησα το μεταπτυχιακό μου στη Δημοσιογραφία. Από τα πρώτα μου χρόνια, ανακάλυψα ότι η αληθινή μου φωνή αντηχεί πιο εύγλωττα στον γραπτό λόγο παρά στον προφορικό. Γι’ αυτό και από τους αριθμούς βρέθηκα να «μπλέκομαι» με τα γράμματα, για να επικεντρωθώ στο πάθος μου για το lifestyle. Μόδα, ομορφιά, διακόσμηση ήταν τα θέματα που πάντα με γοήτευαν ως αναγνώστρια. Πλέον, οπλισμένη με όρεξη, ταξιδεύω με τις δικές μου ιδέες και σκέψεις που μοιράζομαι μαζί σου. Θα γίνεις συνταξιδιώτης μου;