Κάθε παιδί πιστεύει στον Αη Βασίλη. Όμως τι γίνεται όταν το ίδιο δεν πιστεύει στον εαυτό του;
Η αυτοεκτίμηση είναι πολύ σημαντική για μια επιτυχημένη και χαρούμενη ζωή. Αν ένα παιδί έξυπνο ή ταλαντούχο έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση δεν καταφέρνει να πετυχαίνει τους στόχους του και παύει να πιστεύει στον εαυτό του και τις ικανότητές του.
Πώς θα καταλάβετεότι παιδί σας έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση
Το πόσο εκτιμούμε, σεβόμαστε και αποδεχόμαστε τον εαυτό μας δείχνει πόσο υψηλή ή χαμηλή αυτοεκτίμηση έχουμε. Η αυτοεκτίμηση των παιδιών επηρεάζεται από τη σχέση τους με τους γονείς, τον τρόπο διαπαιδαγώγησης και το κοινωνικό οικονομικό επίπεδο. Τα παιδιά με χαμηλή αυτοεκτίμηση συνήθως:
Νιώθουν πάντα αδικημένα και ζηλεύουν.
Δεν έχουν στόχους.
Λένε ψέματα ή κατηγορούν τους άλλους.
Έχουν αισθήματα κατωτερότητας, νιώθουν άβολα όταν δέχονται κάποιο κοπλιμέντο.
Δε θέλουν να δοκιμάσουν νέα πράγματα.
Δεν κάνουν εύκολα παρέες.
Μιλούν αρνητικά για τον εαυτό τους («Είμαι χαζός», «Δεν θα μάθω ποτέ να το κάνω», «Δεν θα τα καταφέρω»).
Δεν ανέχονται τη ματαίωση.
Τα παρατάνε εύκολα και απογοητεύονται εύκολα.
Ασκούν υπερβολική κριτική στον εαυτό τους.
Αντιμετωπίζουν τις προσωρινές αναποδιές ως μόνιμες, ανυπόφορες καταστάσεις.
Αναπτύσσουν επιθετική συμπεριφορά προς τα άλλα παιδιά.
Εχουν χαμηλές προσδοκίες από τον εαυτό τους.
Στεναχωριούνται υπερβολικά από τις αποτυχίες τους.
Είναι επιρρεπή στο άγχος και την κατάθλιψη.
Πώς να ενισχύσετε τη αυτοεκτίμησή τους
1 Δημιουργήστε μέσα στον οικογενειακό κύκλο κλίμα ασφάλειας, εμπιστοσύνης, αγάπης και στήριξης. Αν ένα παιδί νιώθει ότι το αγαπούν, το στηρίζουν, το εκτιμούν, το ενθαρρύνουν και το επιβραβεύουν, μαθαίνει να αντιμετωπίζει τον εαυτό του και τους άλλους και αυξάνει έτσι την αυτοεκτίμησή του.
2 Μάθετε να επικοινωνείτε μαζί του με σεβασμό. Ακούτε το με προσοχή και λαμβάνετε σοβαρά υπόψη σας την γνώμη ή την άποψή του.
3 Επιβραβεύετε το παιδί για τις επιδόσεις του και ενθαρρύνετε να συνεχίσει. Δώστε έμφαση στην προσπάθεια που έχει καταβάλλει και όχι στο αποτέλεσμα και περιορίστε τις δικές σας προσδοκίες και απαιτήσεις. Συνήθως αυτές δεν σας αφήνουν να αναγνωρίσετε ότι προσπαθεί. Ωστόσο προσέξτε με τις επιβραβεύσεις: τα υπερβολικά «μπράβο» οδηγούν σε αντίθετο συνήθως αποτέλεσμα.
4 Μη συγκρίνετε το παιδί με άλλα παιδιά. Όσο καλοπροαίρετα και άθελα αν το κάνετε, το παιδί δεν νιώθει αποδεκτό και αισθάνεται ανίκανο όταν το συγκρίνετε.
5 Κριτικάρετέ το εποικοδομητικά. Μην υποτιμάτε ή προσβάλετε το παιδί μπροστά σε άλλους. Μη του κολλάτε ταμπέλες τύπου «είσαι βλάκας», «είσαι τεμπέλα» κλ.π. Γενικά οι προσβολές, οι φωνές, η υποτίμηση, οι τιμωρίες, οι απειλές καταρρακώνουν την ψυχολογία του παιδιού δημιουργώντας του μια αρνητική αυτοεικόνα.
6 Εξηγήστε το ότι το αγαπάτε ακόμη κι αν κάνει λάθη. Αφήστε το ωστόσο να κάνει λάθη προκειμένου να μάθει από αυτά. Μην είστε υπερπροστατευτικοί. Το να βιώσει τις συνέπειες των πράξεών του χωρίς να το «σώσετε» θα το βοηθήσει να νιώσει υπεύθυνο για τις πράξεις του, κάτι που ενισχύει την αυτοεκτίμησή του.
7 Ενθαρρύνετε το παιδί να καλλιεργήσει τα ταλέντα και τις δεξιότητές του.
8 Δώστε το καλό παράδειγμα ως γονείς και δείξτε του ότι εμπιστεύεστε τον εαυτό σας αλλά και το παιδί σας.
Πότε να ζητήσετε επαγγελματική βοήθεια
Αν το παιδί σας έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση απευθυνθείτε σε ένα Κέντρο Ειδικών Θεραπειών. Ο ψυχολόγος θα βοηθήσει το παιδί να δει πιο ρεαλιστικά τον εαυτό του και τον κόσμο, θα του δείξει τον τρόπο να διαχειρίζεται τα προβλήματά του, και θα καταφέρει να το κάνει να νιώσει καλύτερα με τον εαυτό του και να πιστέψει στις δυνατότητές του.
Eιρήνη Γιαννόπαπα Ψυχολόγος (M.Sc. in Special Education, Speech Therapy & Parent Counseling )/Διευθύντρια Κέντρου Ειδικών Θεραπειών » Ίσιδα» (Ηρ. Πολυτεχνείου 87, Πειραιάς/τηλ. 210 4535078/Facebook Page)
