Την ξέρεις την κλασική σκηνή που το παιδί 10 χρονών “πρέπει να καταλάβει” γιατί η μαμά είναι πιεσμένη. Που “έχει ωριμάσει πολύ”, που “είναι σαν μικρός ενήλικας”.
Αν σου φαίνεται γλυκό ή εντυπωσιακό, κράτα το λίγο… γιατί πίσω από αυτή τη “σοφία” κρύβεται συχνά μια απολύτως άδικη μεταμόρφωση. Μιλάμε για τη γονεοποίηση των παιδιών, όταν το παιδί παίρνει ρόλο που δεν του ανήκει. Ρόλο ενήλικα. Ρόλο συναισθηματικού στηρίγματος. Ρόλο που κουβαλάει βάρη που δεν θα έπρεπε ποτέ να κρατήσει.

“Μεγαλώνει γρήγορα το παιδί…”

Ναι, αλλά όχι επειδή θέλει. Επειδή πρέπει.
Γονείς που μιλάνε στα παιδιά σαν σε συνομηλίκους, που τους ανοίγονται για όλα, που περιμένουν “να βοηθήσουν” ή “να δείξουν κατανόηση”… ενώ στην πραγματικότητα μεταφέρουν άγχη, ρόλους και ευθύνες που δεν τους αναλογούν. Το παιδί μπορεί να δείχνει ώριμο, αλλά μέσα του φωνάζει: “Μπορώ απλώς να είμαι παιδί;”

Τι προκαλεί τελικά η γονεοποίηση;

Αγχώδης προσωπικότητα: Το παιδί νιώθει πως πρέπει να φροντίζει τους άλλους, κι όχι τον εαυτό του.
Ενοχές: Αν οι γονείς του είναι κουρασμένοι ή δυστυχισμένοι, θεωρεί ότι φταίει.
Δυσκολία στις σχέσεις: Ως ενήλικας θα επιλέγει συχνά να “υπηρετεί” τους άλλους, αγνοώντας τις δικές του ανάγκες.
Αντίστροφη φροντίδα: Το παιδί μεγαλώνει φροντίζοντας τον γονιό του, κι όχι το αντίθετο. Και κάπου εκεί… ξεχνάει να νιώσει ασφάλεια.

Και πώς το σταματάμε;

Δεν εξομολογούμαστε τα πάντα στα παιδιά. Είναι παιδιά, όχι ψυχολόγοι μας.
Τα αφήνουμε να “χαζεύουν”. Να παίζουν. Να μην έχουν πάντα ευθύνη.
Δεν τους λέμε “να καταλάβουν”. Δεν είναι υποχρεωμένα να “νιώσουν” ό,τι περνάμε.
Τα καθησυχάζουμε. Δεν τα φορτώνουμε με προβλήματα που ούτε εμείς δεν ξέρουμε πώς να λύσουμε.

Να του πεις: “Εσύ είσαι το παιδί κι εγώ είμαι ο μεγάλος. Εσύ θα παίξεις, θα γελάσεις, θα κλάψεις. Κι εγώ θα κρατήσω τον κόσμο στη θέση του για σένα.”

Μόνο τότε θα νιώσει ελεύθερο. Μόνο τότε θα έχει την πολυτέλεια να γίνει ένας υγιής ενήλικας… όταν έρθει η ώρα. Όχι πρόωρα. Όχι σιωπηλά.

Leave a Reply

Your email address will not be published.