Ανακαλύψαμε στο mamapeinao.gr ένα πολύ ενδιαφέρων άρθρο για την ιστορία πίσω από τα παραδοσιακά και πιο χαρακτηριστικά γλυκά των Χριστουγέννων, τα μελομακάρονα και τους κουραμπιέδες. Το κάθε γλυκό συγκεντρώνει φανατικούς οπαδούς και η μάχη κρατάει χρόνια…

Μελομακάρονα

Αποτελούν μια από τις πιο γλυκές αναμνήσεις των Χριστουγέννων. Ο λόγος για τα μελομακάρονα, που τις μέρες των γιορτών γεμίζουν τα σπίτια από το γλυκό άρωμα της κανέλας. Πρόκειται για ένα ελληνικό γλύκισμα. Κατατάσσεται στα πατροπαράδοτα εθνικά γλυκίσματα και θεωρούνται απαραίτητα σε κάθε σπίτι την περίοδο των Χριστουγέννων.  Είναι εύκολο να συνδυάσει κάποιος την ετυμολογία του χριστουγεννιάτικου παραδοσιακού γλυκίσματος, του μελομακάρονου, από τις λέξεις: μέλι και μακαρόνι. Μη ψάξετε, όμως, να βρείτε ομοιότητα σχήματος ανάμεσα στα μακαρόνια και τα μελομακάρονα γιατί θα μπερδευτείτε όπως ο Κώστας Βουτσάς.

Ψάχνοντας προσεκτικά σε ελληνικά και ξένα λεξικά θα βρείτε την εκδοχή ότι η λέξη “μακαρόνι” παράγεται από τη μεσ. ελληνική λέξη “μακαρωνία” (: νεκρώσιμο δείπνο με βάση τα ζυμαρικά). Η μακαρωνία με τη σειρά της έρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη “μακαρία”, που δεν ήταν άλλο από την ψυχόπιτα, δηλαδή, ένα κομμάτι άρτου, στο σχήμα του μελομακάρονου, το οποίο το προσέφεραν μετά την κηδεία.

Στους νεότερους χρόνους ένα γλύκισμα που έμοιαζε με τη μακαρία βουτήχτηκε στο μέλι και γι αυτό ονομάστηκε μελομακάρονο. Κύρια συστατικά του είναι το αλεύρι, το σιμιγδάλι, η ζάχαρη, το ξύσμα ή ο χυμός πορτοκαλιού, το λάδι, το μέλι, το κονιάκ, η κανέλα και άλλα μυρωδικά. Επιπλέον τα μελομακάρονα όπως επίσης και οι δίπλες, οι λουκουμάδες και άλλα γλυκίσματα, σε συνδυασμό με καρπούς όπως τα ρόδια, τα κάστανα και τα αμύγδαλα θεωρούνται σύμβολα ευτυχίας και αφθονίας. Άλλωστε το μέλι από την αρχαιότητα το χρησιμοποιούσαν στις γιορτές ως σύμβολο γονιμότητας και ευζωίας. Γι’ αυτό και ο λαός, έχει συνδέσει τα μελομακάρονα ως τα επιθυμητά που θα φέρει ο καινούργιος χρόνος.

Κουραμπιέδες

Το όνομά του οφείλεται εκ του τουρκικού “Kurabiye”, αλλά οι ρίζες της λέξης είναι αραβικές. Στην ουσία, είναι γλύκισμα από αλεύρι, βούτυρο και άχνη ζάχαρη. Παρόλο που έχει αμύγδαλα (πλούσια σε απαραίτητα θρεπτικά συστατικά), θεωρείται θρεπτικά υποδεέστερος από το μελομακάρονο αλλά παραμένει ένας υπολογίσιμος αντίπαλος στη Χριστουγεννιάτικη παράδοση. Σαν χριστουγεννιάτικο έθιμο, ο κουραμπιές είναι πολλά χρόνια μαζί μας, όχι όμως όσα και τα μελομακάρονα. Τρανή απόδειξη, είναι η απώλεια της λέξης, από τα λεξικά του Βυζαντίου. Η πρώτη αναφορά γίνεται σε κείμενο του Ροίδη(Η ιστορία μιας γάτας) όπου ένας γέρος αναπολεί τους κουραμπιέδες επί της εποχής του Όθωνα. Επιπλέον μια άλλη  μνεία της λέξης, δίνεται από τους Μικρασιάτες με την λέξη «τερμπιές», όπου επεξήγεται ως «ανατροφή»(στην προκειμένη περίπτωση, το γλυκό με το οποίο μεγάλωσαν τα παιδιά)..

Tip: Κουραμπιέδες ονομάστηκαν και οι άτολμοι στρατιώτες, ενώ το «παρατσούκλι» δόθηκε κατ’ εξοχήν στους στρατιώτες του Μουσολίνι.

Της Ιφιγένειας Ιωαννίδου