Εγκαινίζουμε το “Car Science Lab”, μια νέα ενότητα του Roadbook στην οποία θα μιλάμε για θέμα πιό… τεχνικά. Γιατί καλό είναι να ξέρουμε πόσοι χωράνε σε ένα αυτοκίνητο ή ποιά ήταν η (τεράστια) Μισέλ Μουτόν, αλλά σε τελική ανάλυση, τα πάντα πάνω στο αυτοκίνητο είναι “φυσική”!
Ξεκινώντας…Τι είναι ο καταλύτης ή καταλυτικός μετατροπέας;
Ένας καταλύτης ή, πιο επιστημονικά, καταλυτικός μετατροπέας είναι μια συσκευή ελέγχου εκπομπών ρύπων που μετατρέπει τους τοξικούς ρύπους στα καυσαέρια σε λιγότερο τοξικούς (και συνέπως πιο φιλικούς για τον άνθρωπο και το περιβάλλον) μέσω της κατάλυσης δηλαδή μίας χημικής αντίδρασης οξειδοαναγωγής. Δηλαδή πιο συγκεκριμένα: Στο εσωτερικό του καταλύτη περικλείονται ευγενή μέταλλα όπως το Παλλάδιο, ο Λευκόχρυσος και το Ρόδιο τα οποία βρίσκονται επιστρωμένα σε ένα κεραμικό υλικό με μορφή σπόγγου. Τα μέταλλα αυτά δρουν ως καταλύτες μετατρέποντας τις βλαβερές ουσίες της καύσης της βενζίνης (μονοξείδιο του άνθρακα, υδρογονάνθρακες και οξείδια του αζώτου) σε αβλαβή.
Οι καταλυτικοί μετατροπείς χρησιμοποιούνται στους κινητήρες εσωτερικής καύσης που τροφοδοτούνται με βενζίνη ή πετρέλαιο συμπεριλαμβανομένων των κινητήρων καύσης φτωχού μίγματος, καθώς και σε θερμαντήρες κηροζίνης και σόμπες.
Που βρίσκεται;
Bρίσκεται στο σύστημα εξαγωγής δηλαδή στην εξάτμιση και συγκεκριμένα ανάμεσα στον αισθητήρα “λ” και το μεσαίο καζανάκι της εξάτμισης. Eίναι συμπαγής κατασκευή και είναι πλέον κοινό φαινόμενο να υπάρχουν και παραπάνω από ένας λόγω των συνεχόμενων πιο αυστηρών προδιαγραφών εκπομπών ρύπων στα σύγχρονα αυτοκίνητα.
Χρειάζεται έλεγχο; Και κάθε πότε;
Οι καταλύτες είναι στιβαρής κατασκευής και φυσιολογικά έχουν διάρκεια ζωής που κυμαίνεται κατά προσέγγιση στα 120.000 χλμ δηλαδή με τα σύγχρονα δεδομένα μέσου όρου χιλιομέτρων που διανύει ένα αυτοκίνητο σε ένα έτος , αυτό σημαίνει γύρω στα 8-10 χρόνια ζωής. Είναι από τα πλέον παρεξηγημένα μέρη ενός οχήματος αν και ζωτικής σημασίας για τον άνθρωπο, το περιβάλλον καθώς και τη μακροζωία του ίδιου του οχήματος. Η ζωή τους μπορεί να μειωθεί, αν το όχημα δε συντηρείται σωστά ή ο κινητήρας δε λειτουργεί κανονικά. Τα περισσότερα προβλήματα πρόωρης καταστροφής μπορούν να αποφευχθούν με περιοδικό έλεγχο της μηχανής, του καταλύτη και του αισθητήρα λάμδα.
Στο Part 2 θα δούμε κάποιες από τις αιτίες καταστροφής ενός καταλύτη…
