Τα άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση έχουν ένα μοτίβο, άλλες φορές πιο ανεπαίσθητο άλλες φορές πιο έντονο. Συνήθως, μιλούν αρνητικά για τον εαυτό τους ακόμη και για τα πιο απλά πράγματα, πολλές φορές και με αυτο-σαρκαστικό τρόπο, ώστε να κρύψουν την πικρία τους υπό τον μανδύα του χιούμορ. Άλλο ένα συχνό φαινόμενο, είναι τα άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση να μιλούν σπάνια για τον εαυτό σου, ώστε να μην χρειαστεί να σχολιάσουν πτυχές του χαρακτήρα και της ζωής τους, για τις οποίες έχουν κακή άποψη. Έτσι, συνηθίζουν να μιλούν περισσότερο για τα γνωρίσματα των συνομιλητών τους, πολλές φορές τους οποίους και εκθειάζουν. Στο δικό τους μυαλό, οι άλλοι τα κάνουν όλα καλύτερα, σε αντίθεση με εκείνους. Επίσης, αποφεύγουν να μοιράζονται ακόμη και τις αρνητικές τους σκέψεις, ώστε να μην ακουστούν δυσάρεστοι. Θέλουν να ευχαριστούν σε κάθε περίπτωση τα άτομα με τα οποία μιλούν.
Δεν πρόκειται απλά για μετριοπάθεια, δεν πρόκειται ούτε για «ταπεινοφροσύνη», δεν σημαίνει ότι είσαι ντροπαλή, ούτε χαμηλών τόνων. Είναι ένα αληθινό ψυχολογικό πρόβλημα το οποίο χαλάει την ποιότητα της καθημερινότητάς σου και κάνει μικρές αποφάσεις και προκλήσεις της ζωής να φαντάζουν δύσκολες. Η χαμηλή αυτοεκτίμηση μπορεί να συνοδευτεί από κατάθλιψη και κρίσεις άγχους & πανικού, οι οποίες θα φέρουν ένα μαύρο φίλτρο στην ζωή σου.
Δες ποια είναι τα βασικά συμπτώματα της χαμηλής αυτοεκτίμησης και μην διστάσεις να ζητήσεις βοήθεια, όσο είναι νωρίς.
Μην ξεχνάς ότι αξίζεις. Εάν θεωρείς ότι δεν είσαι αρκετή, αυτό συμβαίνει επειδή το μυαλό σου, σου λέει ψέματα. Η χημεία μέσα στον εγκέφαλο σου, σου στέλνει λάθος μηνύματα. Προσπάθησε να τα αγνοήσεις και επικεντρώσου σε όσα έχεις ήδη καταφέρει. Δεν είναι και λίγα, ούτε έγιναν τυχαία. Είναι όλα αποτέλεσμα των κόπων και του χρόνου σου.
5 σημάδια ότι πάσχεις από χαμηλή αυτοεκτίμηση
Χαμηλή αυτοπεποίθηση
Δεν μπαίνεις καν στην διαδικασία να δοκιμάσεις καινούρια πράγματα ή να ρισκάρεις, καθώς το έχεις σίγουρο μέσα σου ότι θα αποτύχεις. Μπορεί να μην το εκφράζεις και να προβάλεις διάφορες δικαιολογίες για να πείσεις τον εαυτό σου και τους άλλους ότι δεν θέλεις να κάνεις συγκεκριμένα πράγματα, όμως η αλήθεια είναι πως ο λόγος που τα αποφεύγεις είναι επειδή πιστεύεις πως δεν είσαι αρκετά ικανή να τα καταφέρεις.
Έλλειψη αποφασιστικότητας
Έχεις, στην πραγματικότητα, ελάχιστο έλεγχο στην ζωή σου. Πας σύμφωνα με το ρεύμα. Έχεις χτίσει μία ρουτίνα και πηγαίνεις με το ρεύμα, ώστε να μην χρειάζεται να παίρνεις μεγάλες αποφάσεις και ρίσκα. Όταν χρειάζεται να πάρεις αποφάσεις, ακόμη και σε μικρά διλήμματα, η επιλογή σου μοιάζει «βουνό». Συχνά βασίζεσαι στην άποψη των άλλων γιατί δεν θεωρείς – λανθασμένα – ότι η δική σου έχει την ίδια βαρύτητα. Πολλές φορές, μπορεί να καταλήξεις να επιλέγεις πράγματα που σου έχουν προτείνει άλλοι, πείθοντας μέχρι και τον εαυτό σου ότι είναι κάτι που θέλεις και εσύ.
Κάνεις αρνητικές συγκρίσεις
Υπάρχει ένα ψυχολογικό φαινόμενο που λέγεται «impostor syndrome» (μπορείς να διαβάσεις περισσότερα για αυτό, εδώ). Συνοπτικά, πρόκειται για την αίσθηση που έχουν μερικοί άνθρωποι ότι η οποία επιτυχία και όποιοι λόγοι έχει κάνεις να τους θαυμάσει, είναι στην πραγματικότητα χαμηλότερης αξίας και οφείλονται περισσότερο στην τύχη και όχι στην προσπάθεια του ατόμου. Με λίγα λόγια, φοβάσαι ότι κάποια στιγμή οι άλλοι θα «ανακαλύψουν», ότι δεν είσαι τόσο άξια όσο νομίζουν. Εσύ, αισθάνεσαι ότι δεν είσαι άξια, έτσι φοβάσαι ότι κάποια στιγμή θα είναι αυτή και η άποψη των άλλων για εσένα.
Ταυτόχρονα, τα επιτεύγματα των άλλων, δεν οφείλονται ποτέ στην τύχη, στα δικά σου μάτια. Τα έχουν καταφέρει όλα τον κόπο τους. Τα κάνουν όλα καλύτερα από εσένα, ακόμη και αυτά στα οποία είστε στο ίδιο επίπεδο. Εκείνοι τα κατάφεραν με την εξυπνάδα τους, ενώ εσύ… βρίσκεσαι εδώ τυχαία.
Κάνεις έτσι αρνητικές συγκρίσεις με τους άλλους ανθρώπους, στις οποίες είσαι πάντα εσύ η χαμένη. Καταλήγεις έτσι να θεοποιείς μέτριες και κακές συμπεριφορές των άλλων ανθρώπων, να τους δικαιολογείς και να μειώνεις τα δικά σου χαρίσματα και τις δυνατότητές σου.
Δυσκολεύεσαι να δεχτείς κοπλιμέντα
Κάποιος σου κάνει ένα κοπλιμέντο. Όχι απαραίτητα για την εξωτερική σου εμφάνιση αλλά για μερικά θετικά γνωρίσματα του χαρακτήρα σου ή για κάτι που έχεις καταφέρει στην ζωή σου. Η πρώτη σου αντίδραση είναι να το μειώσεις κατευθείαν. «Έλα, μωρέ, δεν ήταν και τίποτα», «ο καθένας στην θέση μου το ίδιο θα είχε κάνει», «δεν ήταν τόσο σπουδαίο όσο ακούγεται», «εύκολο ήταν» κτλ.
Σπεύδεις να μεταδόσεις στους άλλους την αίσθηση ότι δεν αξίζεις αρκετά, ακόμη και εάν δεν το θέλεις. Προσπάθησε να αρχίσεις να δέχεσαι τα κοπλιμέντα των άλλων. Δεν θα ακουστείς «ψώνιο» όπως νομίζεις. Ξεκίνα με ένα απλό «ευχαριστώ» μέχρι να εξασκηθείς αρκετά ώστε να αρχίσεις να λες ναι, όντως, τα κατάφερα, να ‘σαι καλά που το παρατήρησες».
Αδυνατείς να θέσεις όρια στους άλλους ώστε να μην τους δυσαρεστήσεις
Η ικανότητά μας να θέτουμε όρια στους άλλους προέρχεται από το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώσαμε. Εάν είχαμε κηδεμόνες οι οποίοι έδειξαν σεβασμό και έδωσαν σημασία στις ανάγκες και τις επιθυμίες μας, τότε έχουμε την δύναμη να θέσουμε τα σωστά θεμέλια στις ενήλικες σχέσεις μας. Εάν όμως, πάσχουμε από χαμηλή αυτοεκτίμηση, τότε το πιο πιθανό είναι να δεχόμαστε τις κακές συμπεριφορές των ατόμων στην ζωή μας, γιατί φοβόμαστε να επικοινωνήσουμε τις δικές μας ανάγκες και να θέσουμε τα δικά μας όρια. Αυτό συμβαίνει διότι δεν θέλουμε να τους δυσαρεστήσουμε, καθώς φοβόμαστε ότι δεν θα μας θέλουν πια στην ζωή τους και θα μας εγκαταλείψουν.
Τα άτομα που το επιτρέπουν αυτό, δεν σημαίνει ότι αφήνουν τους άλλους απαραίτητα να τους κακομεταχειρίζονται αλλά δυσκολεύονται να εκφράσουν την αντίθεσή τους, την δυσαρέσκειά τους και αφήνουν τα άλλα άτομα να κάνουν τις περισσότερες από τις κοινές τους επιλογές.
Τα άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση έχουν την τάση να προσπαθούν συνεχώς να ευχαριστήσουν τους άλλους, έτσι τείνουν και να θέτουν σε δεύτερη μοίρα τις δικές τους ανάγκες. Θα κάνουν αυτό το «έξτρα βήμα» ώστε να κάνουν τους άλλους να νιώθουν χαρούμενοι και θα διστάσουν να πουν «όχι» όταν δεν θέλουν να κάνουν κάτι, ώστε να «τιμήσουν» την πρόσκληση των άλλων.
Επιπτώσεις που μπορεί να έχει η χαμηλή αυτοεκτίμηση στην ζωή σου
- Κατάθλιψη
- Κρίσεις άγχους
- Υπερευαισθησία
- Ανασφάλεια για το μέλλον
- Αποφυγή αλλαγών
Εάν θεωρείς ότι πάσχεις και εσύ από χαμηλή αυτοπεποίθηση, δοκίμασε να αναγνωρίσεις πότε κάνεις τις συγκεκριμένες συμπεριφορές και προσπάθησε να σπάσεις τα μοτίβα αυτά.
Εάν η προσπάθειά σου δεν είναι επιτυχημένη, μην διστάσεις να ζητήσεις την βοήθεια ενός ειδικού ψυχικής υγείας. Μην ξεχνάς ότι εάν είχες πονόδοντο, θα πήγαινες αμέσως στον οδοντίατρο. Με αυτόν τον τρόπο πρέπει να αντιμετωπίζεις και την ψυχική σου υγεία, καθώς είναι πολύ πιο σημαντική από ό,τι νομίζεις και επηρεάζει άμεσα πολλές πτυχές της καθημερινότητάς σου.
Διάβασε ακόμη: Impostor syndrome: Ένα ψυχολογικό εμπόδιο που μπορεί να συναντήσουμε όλοι!
