Όλοι έχει τύχει να ακούσουμε την cringey ατάκα «χαμογέλα λίγο που σου πάει» ή «χαμογέλα μωρέ, τι σου ζητάμε». Σήμερα λοιπόν θα παρακάμψουμε όλες τις πιθανές αρνητικές ερμηνείες και υπονοούμενα που περιέχουν τέτοιου είδους χειριστικές εκφράσεις και θα μιλήσουμε σύντομα για την αξία που έχει το χαμόγελο. Όχι για τους άλλους, όχι για την εμφάνισή μας ή για να γίνουμε αρεστοί, αλλά για εμάς τους ίδιους, ψυχικά.
Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά: πολλοί έχουμε καταχωρήσει το χαμόγελο στο μυαλό μας σαν μια ασυνείδητη πράξη, την έμφυτη αντίδρασή μας σε ό,τι μας κάνει χαρούμενους ή μας προκαλεί γέλιο. Αυτό μπορεί να καλύπτει την πλειοψηφία των περιπτώσεων, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι το χαμόγελο μπορεί να είναι και επιλογή, δηλαδή μια συνειδητή πράξη, η οποία σύμφωνα με έρευνες μπορεί να επηρεάσει την ψυχολογία μας. Οι ενδείξεις υποδηλώνουν ότι το να χαμογελάμε μπορεί να επηρεάζει από το πώς μας αντιλαμβάνονται οι άλλοι, έως και την υγεία ή την μακροβιότητα μας (μπορείτε να διαβάσετε τη σχετική δημοσίευση εδώ).
Και αν δεν έχετε πειστεί ακόμα 100%, παρακάτω είναι 9 τρόποι με τους οποίους το χαμόγελο επηρεάζει θετικά την καθημερινότητά μας:
1) Σε όλους αρέσουν οι χαμογελαστοί άνθρωποι
Είναι στη φύση μας να μας ελκύουν άτομα που χαμογελούν. Υπάρχει σαφής συσχέτιση ανάμεσα στο χαμόγελο και το επίπεδο της συμπάθειας ή έλξης που νιώθουμε για κάποιον, σε αντιστοιχία και με το γεγονός ότι μια συνοφρυωμένη εμφάνιση ή μια γκριμάτσα λειτουργούν ενστικτωδώς με τον αντίθετο τρόπο, κοινώς κάνοντας μας λιγότερο συμπαθείς. Εσείς αν έπρεπε να διαλέξετε ανάμεσα σε μια πράξη που σας έκανε πιο ελκυστικούς και μια που σας έκανε λιγότερο ελκυστικούς τι θα επιλέγατε;
2) Το χαμόγελο εκτονώνει το στρες
Το καθημερινό στρες μπορεί να μας κατακλύσει και πολλές φορές γίνεται εμφανές και στο πρόσωπό μας. Το να χαμογελάμε, πέρα από την βελτίωση στην εμφάνισή μας (φαινόμαστε λιγότερο κουρασμένοι/ καταβεβλημένοι), μπορεί να όντως να απαλύνει την ένταση του στρες. Σε σχετική έρευνα του πανεπιστημίου του Κάνσας, ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να εκτελέσουν κάποιες πράξεις σχεδιασμένες να τους προκαλέσουν άγχος. Οι ερευνητές χώρισαν τους εθελοντές σε τρεις ομάδες, ζητώντας τους να διατηρήσουν 3 διαφορετικές εκφράσεις προσώπου όσο έκαναν τα tasks τους: ουδέτερη έκφραση, ελαφρύ χαμόγελο και έντονο χαμόγελο. Τα επίπεδα άγχους μετρήθηκαν με 2 τρόπους: ερωτήσεις στους συμμετέχοντες αφού είχαν ολοκληρώσει τις εργασίες τους και μετρήσεις των καρδιακών τους παλμών. Αν και όλοι οι συμμετέχοντες απάντησαν θετικά και με παρόμοια αποτελέσματα σχετικά με το επίπεδο του άγχους που τους προκάλεσε το πείραμα, οι μετρήσεις των καρδιακών τους παλμών αποκάλυψαν ότι από τις τρεις ομάδες, η ομάδα με το έντονο χαμόγελο εμφάνισε την ταχύτερη απομείωση άγχους, όπως αυτή καταγράφηκε από την επαναφορά σε φυσιολογικά επίπεδα, του ρυθμού καρδιακών τους παλμών. Ακόμα λοιπόν και αν δεν νιώθετε την εγγενή ανάγκη να χαμογελάσετε, ένα χαμόγελο μπορεί να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε μια αγχωτική κατάσταση. Δεν χρειάζεται καν να το εννοείτε!
3) Το χαμόγελο μας φτιάχνει τη διάθεση
Σε συνέχεια του σημείου 2, έχει αποδειχθεί ότι οι ίδιες οι “κινήσεις” που δημιουργούν το χαμόγελό μας είναι αρκετές ώστε να μας βελτιώσουν την διάθεση. Έρευνες έχουν αποδείξει ότι η ενεργοποίηση των μυών του προσώπου που σχετίζονται με το χαμόγελο είναι ικανή να “πείσει” το σώμα μας ότι είμαστε σε καλή διάθεση, ενεργοποιώντας έτσι την παραγωγή νευροδιαβιβαστών, όπως η ντοπαμίνη και η σεροτονίνη που ενισχύουν τα θετικά συναισθήματα.
4) Το χαμόγελο είναι μεταδοτικό
Ναι, ομολογουμένως είναι περίεργες ημέρες για να χρησιμοποιούμε τη συγκεκριμένη λέξη, ποσώ δε μάλλον σε 100% wholesome context, αλλά δεν παύει να είναι και η πλέον κατάλληλη: όπως αναφέραμε παραπάνω, το χαμόγελο μπορεί να επηρεάσει τόσο το πώς νιώθουμε εμείς οι ίδιοι, όσο και το πώς μας βλέπουν οι άλλοι. Η μεταδοτικότητα του χαμόγελου έγκειται στο κομμάτι του εγκεφάλου μας που αντιδρά ενστικτωδώς μιμούμενο ό,τι μας αρέσει: κοινώς, είναι ένας εντελώς κλειστό κύκλωμα θετικής ενέργειας. Βλέπουμε άλλους να χαμογελούν και αυτό είναι αρκετό για να κάνει trigger τη δική μας τάση να χαμογελάσουμε.
5) Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα
Έρευνες έχουν δείξει ότι η δράση του ανοσοποιητικού μας συστήματος βελτιώνεται όταν ο οργανισμός μας είναι σε κατάσταση χαλάρωσης (όπως συμβαίνει π.χ. όταν δεν έχουμε έντονο στρες ή όταν παράγονται διάφοροι νευροδιαβιβαστές στον εγκέφαλό μας. Σας θυμίζουν κάτι αυτές οι δύο περιπτώσεις;). Εν προκειμένω, δεν χάνουμε τίποτα να προσθέσουμε και ένα χαμόγελο στα όσα κάνουμε ήδη για να προστατεύσουμε την υγεία μας!
6) Χαμηλώνει την πίεση
‘Έχει ήδη αποδειχθεί (και αν έχετε πιεσόμετρο στο σπίτι σας μπορείτε να το δοκιμάσετε και μόνοι σας) ότι το να χαμογελάμε μειώνει την πίεση. Δοκιμάστε να μετρήσετε την πίεσή σας, μετά να χαμογελάσετε για περίπου ένα λεπτό και να ξαναμετρήσετε για να δείτε τη διαφορά.
7) Smiling makes me feel goooood (κυριολεκτικά)
Το χαμόγελο σχετίζεται με την παραγωγή ντοπαμίνης και σεροτονίνης, ουσίες άρρηκτα συνδεδεμένες με την θετική διάθεση. Επιπλέον έρευνες έχουν δείξει ότι μπορεί να ωφελήσει και στην παραγωγή ενδορφινών, των φυσικών παυσίπονων που το σώμα μας παράγει μετά από φυσική άσκηση. Κοινώς, η ευεξία που προσφέρει το χαμόγελο δεν περιορίζεται μόνο στο κεφάλι μας, αλλά επεκτείνεται σε ολόκληρο το σώμα μας.
8) Smiling makes you look younger
Πέρα από το να γινόμαστε πιο ελκυστικοί, το να χαμογελάμε μπορεί να βοηθήσει στο να έχουμε και μια πιο νεανική εμφάνιση. Όλοι έχουμε πετύχει αυτά τα memes που λένε ότι “για να συνοφρυωθείς χρησιμοποιείς τόσους μυς ενώ για να χαμογελάσεις τόσους” κ.ο.κ. Αν και δεν έχουμε σαφή, επιστημονικά αποδεδειγμένο αριθμό πόσοι μύες προσώπου ενεργοποιούνται με το χαμόγελο, καθώς ο καθένας μας χαμογελά διαφορετικά (και άρα δεν ενεργοποιούνται πάντα οι ίδιοι μύες σε όλους), ισχύει ότι το πρόσωπό μας περιέχει 43 βασικούς μύες που ρυθμίζουν τις κινήσεις και εκφράσεις μας. Και η ενεργοποίησή τους, όπως συμβαίνει όταν χαμογελάμε, μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα στην εμφάνισή μας (όπως άλλωστε έχει αποδείξει και η face yoga, για περισσότερα διαβάστε εδώ).
9) Το χαμόγελο ως σύμβολο επιτυχίας
Έρευνες έχουν δείξει ότι όσοι συμπεριφέρονται με αυτοπεποίθηση προβάλουν μια αίσθηση καταξίωσης και κατά συνέπεια, φαίνεται να έχουν αυξημένες πιθανότητες επαγγελματικής εξέλιξης. Ένα από τα σημεία που καταγράφηκαν ως “κριτήρια αυτοπεποίθησης” στο μυαλό των συμμετεχόντων ήταν και η συχνότητα με την οποία χαμογελάει κάποιος.
Κοινώς, ακόμα και αν δεν πιστεύετε στην δημοφιλή “μόδα” της θετικής ενέργειας (που πλέον έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να είναι πολύ πιο τοξική από ό,τι θα μπορούσαμε να φανταστούμε), η επιστήμη έχει αποδείξει ότι ένα χαμόγελο μπορεί να έχει περισσότερη ουσιαστική αξία αν το συμπεριλάβουμε στην καθημερινότητα μας!