«Αυτό είναι το πιο προσωπικό μου βιβλίο. Γιατί το έχω γράψει με το σώμα μου»
Αυτή τη δήλωση έχει κάνει η Σοφία Νικολαΐδου όταν αναφέρεται στο βιβλίο της “Καλά και σήμερα: Το χρονικό του καρκίνου στο δικό μου στήθος” (Εκδόσεις Μεταίχμιο) που από σήμερα, 22 Οκτωβρίου 2015, βρίσκεται στα ράφια των βιβλιοπωλείων.
Η βραβευμένη με Athens Prize for Literature 2010, Σοφία Νικολαΐδου, καταγράφει εν θερμώ όσα έζησε, όσα έμαθε, όσα σκέφτηκε, όσα φοβήθηκε και όσα ήλπισε τους μήνες που πάλεψε με την αρρώστια. Το χρονικό, που ξεκινά στις 22 Σεπτεμβρίου 2014 με τη διάγνωση της ασθένειας και κλείνει στις 24 Μαρτίου 2015 με την τελευταία χημειοθεραπεία, είναι γραμμένο σε ημερολογιακή μορφή και διαβάζεται ως ανταπόκριση από εμπόλεμη ζώνη.
Όπως αναφέρει η ίδια η συγγραφέας: «Διαγνώστηκα με καρκίνο του μαστού στις 22 Σεπτεμβρίου του 2014. Έκανα μαστεκτομή την 1η Οκτωβρίου και άρχισα χημειοθεραπεία στις 29 του ίδιου μήνα. Αυτό είναι το χρονικό του καρκίνου στο δικό μου στήθος. Μέχρι να νοσήσω, είχα την αλαζονεία του υγιούς. Δεν πίστευα ότι μπορούσε να μου συμβεί. Είχα φίλες που νόσησαν. Νόμιζα ότι καταλάβαινα τι πέρασαν. Δεν είχα ιδέα. Άρχισα να γράφω αυτό το βιβλίο από την πρώτη μέρα που έσκασε η βόμβα. Ήταν το φάρμακο και η θεραπεία μου. Αν κάτι μου έμαθε η αρρώστια (και μου έμαθε πολλά), είναι ότι η καθεμία από μας είναι η ατομική της περίπτωση. Το σώμα βιώνει την ασθένεια και τη θεραπεία με τον δικό του τρόπο».
Η 25η Οκτωβρίου έχει θεσπιστεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καρκίνου του Μαστού και είναι αφιερωμένη στην πρόληψη, τη σωστή ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση για μια ασθένεια που μας αφορά όλες. Υπολογίζεται ότι μία στις οκτώ γυναίκες παγκοσμίως θα εκδηλώσει καρκίνο του μαστού σε κάποια φάση της ζωής της, ενώ κάθε χρόνο καταγράφονται 4.500 νέα περιστατικά στη χώρα μας.
Παρά το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών θεραπεύεται πλήρως εφόσον υπάρξει έγκαιρη διάγνωση και συνακόλουθη θεραπεία, η μεγάλη συχνότητα εμφάνισης της ασθένειας σημαίνει ότι πρόκειται για ένα ζήτημα που επηρεάζει την καθημερινότητα πολλών από εμάς: αν αναλογιστούμε, θα συνειδητοποιήσουμε ότι όλες γνωρίζουμε στον φιλικό ή οικογενειακό μας κύκλο ένα πρόσωπο που έχει νοσήσει. Επομένως, η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση σχετικά με τον καρκίνο του μαστού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει βεβαίως την κατανόηση της σημασίας των συστηματικών εξετάσεων ή τη γνώση ιατρικών λεπτομερειών, αλλά δεν μπορεί να ολοκληρωθεί μόνο με τα παραπάνω. Ο καρκίνος του μαστού δεν είναι απλώς μια κατάσταση που μπορούμε να αντιληφθούμε προσεγγίζοντάς την εγκυκλοπαιδικά, είναι πρώτα από όλα βίωμα και θα πρέπει να γίνεται αντιληπτό ως τέτοιο.
Η Σοφία Νικολαΐδου προτίμησε να μιλήσει για την περιπέτεια της ασθένειάς της κατά πρόσωπο, χωρίς ταμπού, πέρα από μυθοπλασίες, και να μας δείξει με τον πιο ωμό τρόπο ότι δεν είμαστε άτρωτοι. Το αποτέλεσμα είναι ένα βιβλίο που θα μας ταρακουνήσει και θα μας προβληματίσει, με μια αφήγηση που σπάει κόκαλα, ένα έργο που είναι εντελώς προσωπικό, αλλά ταυτόχρονα ανήκει σε καθεμία από εμάς. Ένα βιβλίο που, αν και προσωπική μαρτυρία, διαβάζοντάς το κανείς σίγουρα θα αναγνωρίσει τον εαυτό του είτε έχει νοσήσει ο ίδιος είτε έχει βιώσει δίπλα του την ασθένεια. Ένα αφήγημα που ταράζει τα ήσυχα νερά της καθημερινής μας ζωής και σίγουρα μας κάνει να αναθεωρήσουμε τις σχέσεις μας με τους άλλους, υγιείς και ασθενείς, αλλά και να αντιληφθούμε τις αληθινές προτεραιότητές μας καθώς και τι πραγματικά έχει σημασία στη ζωή. Εντέλει, το χρονικό της Σοφίας Νικολαΐδου δεν αφορά μόνο όσες γυναίκες νόσησαν. Μας αφορά όλους. Ιδίως όσους νομίζουν ότι είναι υγιείς.
Η Σοφία Νικολαΐδου
Μια “γεύση” από αυτό το συγκλονιστικό βιβλίο μπορείτε να πάρετε, από τα ακόλουθα, ενδεικτικά αποσπάσματα:
Για την ασθένεια
Δεν είναι απλώς μια μάχη, είναι πόλεμος. Χρειάζεται στρατηγική. Πρωτίστως με τον εαυτό σου, γιατί τον εχθρό τον έχουν αναλάβει οι γιατροί. Ό,τι έχεις μάθει, ό,τι είσαι, ό,τι κουβαλάς εδώ θα σου χρειαστεί. Αυτογνω¬σία, υπομονή, επιμονή, δύναμη, αδυναμία, όλα.
Η φιλοσοφική διάσταση
Σήμερα μια φίλη μου ξεκίνησε για τη δουλειά. Ήταν ηλιόλουστη μέρα κι επέστρεψε στο σπίτι, να την περάσει με τον άντρα της. Σε άλλη περίπτωση, θα την έτρωγαν οι ενοχές, τώρα ούτε που νοιάζεται. Αυτό είναι το ωραίο με την αρρώστια. Βάζει μυαλό (και) στους άλλους.
Η σχέση με τους άλλους
Πριν δύο χρόνια, όταν το περνούσε η φίλη μου η Μαγδαληνή, νόμιζα πως την είχα στο μυαλό μου. Παπαριές. Άλλο να το ακούς (με τους μακρινούς), άλλο να το βλέπεις (με τους κοντινούς) κι άλλο να το ζεις (στο σώμα σου). Είναι τρία διαφορετικά είδη καρκίνου, και ο νοών νοείτω.
Διαχείριση της ασθένειας
Δεν μπορώ να κλάψω. Όσο συμβαίνει αυτό, μέσα μου έχω βράχια, χώμα και καθόλου νερό.
Η Σοφία Νικολαΐδου έχει εκδώσει μυθιστορήματα, συλλογές διηγημάτων, μελέτες και μεταφράσεις. Το μυθιστόρημά της Χορεύουν οι ελέφαντες μεταφράστηκε στα αγγλικά και κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο Melville House. Το μυθιστόρημά της Απόψε δεν έχουμε φίλους μεταφράστηκε στα εβραϊκά και κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο Kester Books. Για το βιβλίο αυτό τιμήθηκε με το Athens Prize for Literature 2010. Διδάσκει δημιουργική γραφή στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Με την ευκαιρία της έκδοσης του μυθιστορήματος Χορεύουν οι ελέφαντες στις ΗΠΑ και τον αγγλόφωνο κόσμο (The Scapegoat, Melville House, 2015, μετάφραση: Karen Emmerich), η συγγραφέας θα πραγματοποιήσει μια σειρά από ομιλίες και βιβλιοπαρουσιάσεις σε φημισμένα αμερικανικά πανεπιστήμια της Ανατολικής Ακτής τον Οκτώβριο του 2015, τη διοργάνωση των οποίων ανέλαβε το Onassis Foundation (New York).
Η ιστοσελίδα της είναι www.snikolaidou.gr.
To That’s Life σε συνεργασία με τις Εκδόσεις Μεταίχμιο κάνουν δώρο σε δύο αναγνώστες από ένα αντίτυπο του αυτοβιογραφικού βιβλίου “Καλά και Σήμερα”. Μάθετε πως μπορείτε να λάβετε μέρος στο διαγωνισμό.
