Η 1η Δεκεμβρίου έχει οριστεί από το 1988 ως η Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS με απόφαση της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας και στη συνέχεια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Από το 1981 που υπήρξαν τα πρώτα δείγματα της ασθένειας που το 1982 πήρε την ονομασία AIDS (Acquired Immune Deficiency Syndrome) μέχρι σήμερα, το AIDS έχει αποτελέσει αιτία θανάτου για 39 εκατομμύρια ανθρώπους ενώ υπολογίζεται πως περίπου 78 εκατομμύρια είναι οι αναγνωρισμένοι φορείς του ιού.
Παρόλο που υπάρχουν αισιόδοξα μηνύματα για την οριστική θεραπεία του ιού καθώς η επίσημη δήλωση της UNAIDS, η υπηρεσία του ΟΗΕ για την καταπολέμηση του AIDS, ήταν πως «το τέλος της επιδημίας του AIDS δεν είναι πλέον απλώς ένα όραμα, μπορεί να γίνει πραγματικότητα έως το 2030», και παρόλο που ο ιός αντιμετωπίζεται χάρη στα αντιρετροϊκά φάρμακα, ο ιός HIV (όπως είναι η πιο σωστή ονομασία του) παραμένει μια σοβαρή επιδημία.
Η ακόλουθη αναδρομή στην ιστορία του ιού αποδεικνύει πως 32 χρόνια μετά την επίσημη αναγνώριση του AIDS η πρόληψη παραμένει η πιο σημαντική λύση αντιμετώπισης του:
1931: Η προέλευση του ιού
Πιστεύεται πως ο HIV-1 M, η πιο θανατηφόρα μορφή του ιού HIV, πρωτοεμφανίστηκε το 1931 σε πληθυσμούς χιμπαντζήδων στο Νότιο Καμερούν. Οι επιστήμονες θεωρούν πως η μετάδοση του ιού από τον χιμπαντζή στον άνθρωπό έγινε όταν εκτέθηκαν σε μολυσμένο αίμα κυνηγοί της περιοχής.
1959: Το πρώτο δείγμα
Το πρώτο δείγμα του HIV-1 συλλέχτηκε το 1959 από έναν ναύτη από το Μάντσεστερ που απεβίωσε την ίδια χρονιά από ασθένεια που θυμίζει έντονα τα συμπτώματα του AIDS.
1981: Η πρώτη ιατρική αναφορά του AIDS/HIV
Μπορεί να μην έχει δοθεί ακόμα επίσημη ονομασία αλλά στις 5 Ιουνίου του 1981 δημοσιεύεται ιατρικό άρθρο σε εβδομαδιαίο newsletter όπου αναφέρονται οι θάνατοι 5 ομοφυλόφιλων αντρών από μια μορφή πνευμονίας. Το δημοσίευμα προκάλεσε αναστάτωση στην κοινότητα των γκέι. Αναστάτωση που διήρκεσε χρόνια…
24/9/1982: Γεννιέται ο ιατρικός όρος AIDS (Acquired Immune Deficiency Syndrome)
1983: H παρανόηση
Η γνώση γύρω από τις αιτίες μετάδοσης του ιού παραμένει συγκεχυμένη και αόριστη με αποτέλεσμα να δημοσιεύονται αναφορές πως το AIDS μπορεί να μεταδοθεί μέσω χειραψίας, αέρα, φαγητού ή με την κοινή χρήση τουαλέτας. Με την πάροδο των χρόνων γίνεται γνωστό στο κοινό πως η μετάδοση του ιού γίνεται μέσω σεξουαλικής πράξης ή με έκθεση σε μολυσμένο αίμα, όπως η χρήση μολυσμένης σύριγγας (αυξημένα κρούσματα AIDS με χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών).
1/5/1986: Γεννιέται ο όρος HIV (Human Immunodeficiency Virus), ο ιός που προκαλεί το AIDS.
1987: Η πρώτη προεδρική ομιλία για το AIDS
Στις 31 Μαΐου, 1987 ο τότε Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ronald Reagan δέχεται την πρόκληση-πρόσκληση της ηθοποιού Elizabeth Taylor να μιλήσει ανοιχτά για το AIDS (θέμα ταμπού στην αμερικανική κοινωνία) και ο ίδιος πραγματοποιεί ομιλία σε εκδήλωση του Αμερικανικού Ιδρύματος για την έρευνα του AIDS -American Foundation for AIDS Research (amFAR). Μέχρι τότε 20.849 Αμερικάνοι έχουν πεθάνει από το AIDS.
Η ομιλία του R.Regan για το AIDS.
1991: To AIDS “χτυπά” τους διάσημους
Την 1η Νοεμβρίου του 1991, το αστέρι του ΝΒΑ, Earvin “Magic” Johnson, ανακοινώνει πως βρέθηκε θετικός στον ιό HIV. Στο τέλος του ίδιου μήνα πεθαίνει από AIDS ο frontman των Queen, Freddie Mercury. 23 χρόνια μετά ο Magic Johnson παραμένει ζωντανός και ελέγχει την ασθένεια του μέσω ιατρικής αγωγής που ακολουθεί.
O Magic Johnson ανακοινώνει πως είναι φορέας του ΗIV
Freddie Mercury
1993: Το Χόλιγουντ φέρνει το AIDS στη μεγάλη οθόνη
Ο μέχρι τότε κωμικός ηθοποιός Tom Hanks υποδύεται τον δικηγόρο Andrew Beckett που απολύεται από την ισχυρή νομική εταιρεία στην οποία εργαζόταν όταν γίνεται γνωστό πως είναι φορέας του AIDS. Την υπεράσπιση του Beckett, αναλαμβάνει ο αρχικά ομοφοβικός δικηγόρος, Jo Miller (Denzel Washington). Η ταινία είναι μία από τις πρώτες ταινίες του Χόλιγουντ που μίλησαν ανοιχτά και σοβαρά για το AIDS, την ομοφυλοφιλία και την ομοφοβία.
Σκηνή από την ταινία “Φιλαδέλφεια”
1994: Το αρνητικό ρεκόρ
Το AIDS αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου σε Αμερικανούς ηλικίας 25 με 44 ετών. Η αρνητική πρωτιά παραμένει και το 1995.
1996: Μια νέα πρακτική
Ο ερευνητής, Δρ. David Ho, αναπτύσσει μια νέα πρακτική αντιμετώπισης του HIV. Η αρχή της είναι “αντιμετώπισε τον ιό νωρίς, αντιμετώπισε τον δυνατά”. Το πρωτόκολλο του Dr. Ho με την αντιρετροϊκή, επιθετική αγωγή παραμένει το κύριο πρωτόκολλο αντιμετώπισης του HIV μέχρι σήμερα.
2005: Παγκόσμια αφύπνιση
Τα αυξημένα, θανατηφόρα κρούσματα του HIV, σε χώρες του τρίτου κόσμου, οδηγούν τις διεθνείς οργανώσεις The World Health Organization (WHO), την UNAIDS, το Global Fund to Fight AIDS να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να προσφέρουν πρόσβαση σε φάρμακα σε 700.000 φορείς-κάτοικοι υποανάπτυκτων χωρών, αλλά ο δρόμος είναι ακόμα μακρύς…
Κάτοικος της Ινδίας έχει πρόσβαση σε αντιρετροϊκά φάρμακα
2009: Η μείωση των κρουσμάτων
Σύμφωνα με την επίσημη αναφορά της UNAIDS, το 2009 σημειώνεται για πρώτη φορά παγκόσμια μείωση των κρουσμάτων HIV κατά 17%.
Στην Ελλάδα, τα περιστατικά HIV λοίμωξης, που έχουν δηλωθεί στο Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), παρουσιάζουν πτωτική τάση το πρώτο δεκάμηνο του 2014, συγκριτικά με τις αντίστοιχες περιόδους την τριετία 2011-2013.
Παρά την πρόοδο της επιστήμης, η ασφαλής σεξουαλική επαφή με τη χρήση προφυλακτικού τόσο ανάμεσα στα ετερόφυλα όσο και ανάμεσα στα ομόφυλα ζευγάρια αποτελεί το πιο δυνατό όπλο ενάντια στον HIV.
